Kontrol; bir şeyin usûlüne ve gerçeğe uygun olup olmadığını inceleme, denetleme, denetim, murâkabe, mevcut olup olmadığına bakma, yoklama, arama, denetleyen kimse, denetçi, kontrolör gibi anlamlara gelir. Kontrol altına almak ise; ilerleyişini devamlı tâkip ederek tehlikeli durum almasını önlemek demektir. İşte kontrol kelimesi ile ilgili cümleler.
– Sokak hayvanları, belediyemiz tarafından kontrol altına alınıyor.
– Sonra da ekmeklerin paçalını kontrol etmek için numûne almak lâzım. (B. Felek)
– Yangın kısa sürede, kontrol altına alındı.
– Daha doğrusu düşünceyi de kontrol altına almak, dondurmak gayretindedir. (E. Göze)
– Hatta sarhoşluğu, sarhoşları da sevmem; sulu, kontrolsuz ve mütecâviz olurlar. (B. Felek)
– Satışları kontrol altında tutmamız gerekiyor.
– Mimar bilir kişi olarak gelip inşaat alanını gezdi ve kontrollerde bulundu.
– Sünnî ulemâ, gerek sarayı gerekse aykırı meslek ve tarîkat adamlarını şüphesiz şiddetle kontrol ediyordu. (A. H. Tanpınar)
– Gıda firmaları sürekli kontrol altında olmalı.
– Hiçbir memlekette yollar bizimki kadar kontrolsuz ve kimsesiz değildir. (B. Felek)
– Pilotun son kontrollerini yapmasıyla uçak harekete geçti.
– Her 30 saniyede telefonunuzu kontrol etmeyi durdurur musunuz?
– Kaçak ürünler kontrol altında olmadığı için tehlike saçıyor.
– Konağının ve küçük yaşta anasız kalan iki kızının idâresi, başından beri bu dirâyetli yenge hanımın kontrolünde olarak yürüdüğü için Hâlet Hanım, efendi nezdinde âdeta bir emniyet supabı vazîfesi görürdü. (S. Ayverdi)
– Kapıda gülümseyen bir zat dâvetiyeyi kontrol ediyor. (B. Felek)
– Son kontrollerini yapan hakem maçı başlattı.
– şte mesleki heyetlerin bu nevi kontrolü, umum vatandaşların mütehassıslar tarafından uğrayabilecekleri zararlara mani olur. (Z. Gökalp)
– Duygululuk olsa olsa akılla bağdaştığı, aklın kontrolünde kaldığı ölçüde bir değer taşır. (N. Cumalı)
– Ben üst katı kontrol ettim.
– Kontrol sayesinde bu kuvvetin kendi fikirleri aleyhinde bir hareketinden çekinmiyorlardı. (A. H. Tanpınar)
– Kısa sürede yangını kontrol altına aldılar.
– Kontrol tekrar döndü, aynı kadına tekrar sordu. (B. Felek)
– Sebebi şu ki memurlarının işlerini dâima kontrol etti, kötülerini cezâlandırdı. (A. Kabaklı)
– Bu sınıfı kontrol altında tutmak çok zor.