Basının başlıca hammaddesi kâğıttır. Kâğıt, üzerine yazı yazmak, resim, işaret ve şekiller yapmak amacıyla, türlü bitkisel maddelerden imal edilen ince bir yüzeydir. Kâğıdın kullanıldığı alanlar sayılamayacak kadar çoktur. Ancak en önemli kullanım alanı basındır. Kâğıt, düşünceleri yazı haline kaymakla başlayan uygarlıkların yeryüzündeki yayılışında en önemli etken olmuştur.
Kağıdın ilkel şekli Papirüs’tür. Eski Mısırlılar MÖ 2000 yılından itibaren “Cyperus Papyrus” denen kamış cinsi bitkiden, üzerine resim-yazı yazılan ince tabakalar yapmışlardır.
Papirüs kağıdı devrini, Batı Anadolu’daki Bergama şehri uygarlığının bir ürünü olan Parşömen izlemiştir. Pergament veya parşömen, hayvan derilerinin terbiye edilmesi, parlatılması ve mürekkep kabul edecek hale getirilmesiyle elde edilen bir yazı malzemesidir. (Büyük İskender’in ölümünden sonra kurulan Ptolemaios Hanedanı döneminde Mısır’dan dışarı papirüs çıkartılması yasaklanınca, Bergama kütüphanesine yeni kitaplar kazandırmak isteyen kral II. Eumenes’in emriyle Bergamalı ustalar tarafından Papirüs’ün yerine kullanılabilecek malzeme olarak icat edilmiştir.)
Keten ve pamuklu paçavralar ıslatılıp önce hamur haline getiriliyor, özel bir dibekte iyice dövüldükten sonra keçeler arasına yayılıp kurutularak bir nevi kâğıt elde ediliyordu.
Kâğıdın diğer uluslar tarafından öğrenilip yapılmasına ancak VII. yüzyılda başlanabilmiştir. Özellikle matbaanın icadı ile birlikte kâğıda olan ihtiyaç gittikçe büyüdü. Yeterli ham madde bulmakta zorlanıldı. Kâğıt yapımı için başka ham maddeler arandı ve ilk maddesi odun olan kâğıt bulundu.
İlk kâğıt makinesi 1798 yılında yapıldı. Ancak bu geniş bir kayışın dönerek fıçıdaki lapayı aldığı ve ince kâğıt haline getirdiği, her dönüşte tek bir kâğıt yapabilen basit bir makine idi. Silindirli makine çok geçmeden 1809 yılında John Dickinson tarafından icat edildi.
Günümüzde kâğıt üretimi yüksek teknoloji ile ve tam otomatik olarak yapılabilmektedir; ama işlemin aslı esas olarak değişmemiştir. Kâğıtların arasındaki kalite farkını kullanılan lifin türü, lapanın hazırlanışı, içine katılan malzemeler, kimyasal veya mekanik metotlar belirler. Her ne kadar liflerin elde edilmesinde ağaçlar ana kaynak ise de özellik taşıyan kâğıtların yapılmasında günümüzde sentetik lifler de kullanılmaktadır. (Kaynak: MEB)
Doğal Kağıt Nasıl Yapılır izle
Kağıdın Aşama Aşama Yapılışı
İlk aşama ağacın kesilmesidir. Kağıdın hammadesi ağaçtır. Ağaç kesilip kütük haline getirilir.
Kabuğunun soyulması; kütük haline getirilen ağacın kabuğu, iç kısıma zarar vermeden soyulur.
Hamur Haline Getirme; Bu işlemde, ağacı, suyun içinde gevşek lifler haline getirilir. Kabuğu soyulmuş olan kütükler öncelikle küçük küçük parçalara ayrılır. Daha sonraki aşamada bir öğütücünün içerisinde kimyasal maddeler karıştırılır.
Bu sayede ağaçtaki lifleri bir arada tutmaya yarayan ligni adındaki madde çözülür.
Bu aşamadan sonra hamur beyazlatılır.
Karıştırma İşlemi; Elimizdeki hamur karıştırılır. Yani karıştırıcıya girer. Burada hamur kağıdın kalitesini arttırmaya yarayan maddeler eklenir. Bu maddeler ; çin kireci gibi beyaz dolgu maddeleri olabilir, suya dayanması için kullanulan renk pigmenteleri olabilir. Karıştırıcıda lifler pürüzsüz bir hale getirilir.
Sıvı halde bulunan hamur depolandığı yerden yürüyen bir bendin üstüne dökülür. Bu işlemin amacı hamuru sudan arındırmak için yapılır.
Suyu alınan hamur silindir yardımı ile sıkıştırılır.
Ek silindir hamuru sıkıştırma işlevine devam eder. Bu işlemden sonra elimizdeki hamur sudan kurtulur ve düzleşir. Daha sonra hamur sıcak silindirlerin arasından geçirilerek kurutulur.
BENZER HABERLER