Bayramlar aile sofralarının tadının doyasıya çıkarıldığı zamanlardır. En zengin sofraların kurulduğu ve ete doyduğumuz Kurban Bayramı ise kilo alımına ve bol kaloriye davetiye gönderir. Dinlendirilmeden hazırlanan kavurmalar, hamur işleri ve tatlıların porsiyonlarına dikkat edilmesi gerekir. Pişirme yöntemleri ve özellikle saklama koşulları olması gerektiği şekilde yapılabilirse bayramın tadını kilo korkusu olmadan çıkartmak mümkün olabilir. Diyetisyen Emre Uzun’nun önerileri ile bayram sonrası yaşanan vicdan azabından kurtulmak da mümkün.
Bayramı kilo almadan geçirmek ise tamamen elimizde diyor, Diyetisyen Emre Uzun. Özellikle kalp damar hastalığı, kolesterol ve tansiyon problemi yaşayan kişiler dikkatli olmalı. Doymuş yağları minimum seviyede tutarken, et tüketimini sağlıklı bir şekilde yapmak vücudumuzda olumlu etki yaratır. Bayram günleri ortalama olarak bir kişinin günlük yedikleri yaklaşık 3500 kaloriye eşdeğerdir. 7000 kalori almak demek 1 kilo almak demektir bu durumda 3 gün süren bayram boyunca bu şekilde beslenilirse 1.5-2 kg almak kaçınılmaz olacaktır.
Hamur işi uzak dursun…
Börekler, gözlemeler, poğaçalar ve simitler yani çeşit çeşit kahvaltı ürünleri yüksek miktarda kalori almamıza sebep olur. Yağlı hamur işleri yerine tam buğday ekmeği tüketmek hem kan şekerini düzenlememizi sağlamaya yardımcı olur, hem de vücudumuza fazla yağların girmesine engeller. Ayrıca kahvaltının yanında tüketilen bol yeşillik bağırsaklarımızı çalıştırarak sindirimimizi kolaylaştırır.
Uzman Diyetisyen Emre Uzun ; ”Kırmızı et veya kavurma yenecekse öğle öğününde tercih edilmeli, akşam öğününde ise tüm besin gruplarını tamamlamak için sebze veya kuru baklagil gibi posa içeriği yüksek besinler tercih edilmesi uygundur. Ancak öğle ve akşam her iki öğünde de et yenilecekse öğünlerde 2-3 porsiyon (60-90 gram) et tüketimi yeterli ve uygun olan miktar olacaktır. Etin vücutta yaratacağı toksin etkisini azaltmak için et tüketirken yanında mutlaka C vitamininden zengin, bol limonlu bir salata tercih edilmelidir. Ayrıca etlerin yanında pilav/makarna yerine bulgur/esmer pirinç; asitli/gazlı içecekler yerine ayran/yoğurt/cacık tercih edilmelidir. Tatlı tüketimini bayram boyunca bir gün şeklinde düşünebiliriz. Şerbetli ve hamurlu tatlılar yerine sütlü tatlılar, dondurma veya meyveli tatlılar tercih edilebilir. Armut, elma, karpuz, şeftali gibi taze meyvelerde tatlı ihtiyacını karşılamaya yarayacaktır. Böylece daha az kalori daha çok vitamin-mineral, lif almış olursunuz ” dedi.
Kurbanı hemen kesildikten sonra yemeyin
Kurbanda kesilen etlerin kesinlikle hemen pişirilerek yenmemesi gerektiğini belirten Emre Uzun, Kurban Bayramı’nda yapılan yanlışların başında kurban etlerinin kesildikten hemen sonra hatta sabah kahvaltısında tüketilmesinin geldiğini söyledi. Uzun, “Hayvanlardaki mikroorganizmalar kesimden sonra 24 saat içinde ölür ve hayvan ilk kesildiğinde çok sert olur. Özellikle mide ve bağırsak rahatsızlıkları olan kişilerin dikkat etmesi gereken bir konu. Etler 0-4 derecede birkaç gün bekletildikten sonra tüketilmelidir. Büyükbaş hayvanların etleri 0 derecede 7-10 gün bekletildiğinde tam yumuşama sağlanır ve etin lezzeti artar” diye konuştu. Ayrıca etlerin çok kolay bir şekilde buzdolabının derin dondurucu bölmesinde uzun süre saklanabileceğini söyleyen Uzun, “Etler derin dondurucuda -18 derecede uzun süre saklanabilirken, buzdolabında -2 derecede bir hafta saklanabilir.” dedi.
“Et ve et ürünleri çabuk bozulma riski taşıyor. Donmuş etlerin çözdürülüp tekrar dondurulmaları birtakım mikroorganizmaların üremesine imkan sağlıyor. Bu nedenle çözdürülen et tekrar dondurulmamalı, hemen pişirilmeli.” diyen Uzun, kurban etlerinin bir yemeklik olacak kadar küçük parçalar halinde buzdolabında poşetlerde saklanmasını istiyor.
Yağları Ayırın…
Kavurma yaparken de etin görülen yağları ayrılmalıdır, bu yağlar doymuş yağ olduğu için kalp sağlığı için tehlikelidir, kolesterolü artırmaktadır. Kuyruk/iç yağ veya tereyağ gibi ekstra katı veya sıvı yağ ilave edilmeden kısık ateşte kendi suyu ve yağı ile pişirilmelidir. İçine baharat olarak az miktarda tuz, kekik, karabiber ve kimyon eklenebilir. Kavurmayı daha sağlıklı hale getirmek için içine kuru soğan, yeşilbiber ilavesi yapılabilir.
Izgara nasıl yapılır?
Mangal ve ızgarada pişirilen etler kısa sürede yüksek dereceli ısıya maruz kalır. Bu süreçte et ile ateş arasındaki mesafe yakın olmamalı, etin yanmamasına dikkat edilmelidir. Kömürleşen etler her zaman kanser riski taşır. Etin ateşe yakın olması B1, B12, folik asit gibi vitaminlerin kaybına yol açar. Etin hem içinin, hem de dışının iyi pişmiş olması çok önemlidir.
Bayramda sindirim sıkıntısı yaşamamak için
Yemeklerden sonra sindirimi kolaylaştırıcı rezene, papatya, melisa çaylarını deneyebilirsiniz. Probiyotik yoğurtlar ve kefir sindirime yardımcı olacaktır. Mide-bağırsak hareketlerini düzenlemek için sebze ve meyve tüketimi artmalı ve meyveler kabukları ile tercih edilmelidir. Yemekten bir saat kadar sonra yaklaşık 1 saat kadar yürüyüş yapmakta sindirimi kolaylaştıracaktır.