6.000 kilometreden daha uzun bir nehir, eğer dağlık bir bölgede doğuyorsa, eğer sık sık çağlayanlarla kesiliyorsa ve eğer, çığırı üzerinde birçok göller oluşmuşsa, onun kaynağını keşfetmek, zorluklar yaratabilir. Hele, Nil’de olduğu gibi, nehrin bir değil de bir çok kaynağı varsa, bu iş daha da çetindir.
Milâttan çok önceleri, firavunlar devrinde, yolcular gemilerin aşamadığı dördüncü büyük çağlayana, yani Ay dağlarının kayalık eşiğine kadar çıkmışlardı. Hattâ Neron tarafından gönderilen iki centurio, geçilmesi mümkün olmayan, uçsuz bucaksız bataklıklara kadar gitmişlerdi. Nil’in kaynağının orada olması gerektiği düşünülüyordu.
XVI. yüzyıldan itibaren, Etiyopya dağlarında ikinci bir kaynak keşfedildi; bugün Mavi Nil adıyla bilinen nehir, işte bu kaynaktan doğar. Ama 1850’de, Speke ve Grant adlarında iki İngiliz, Zanzibar’dan yola çıkarak Victoria gölüne vardılar ve Nil’in çıktığı bu içdenizden hareketle, nehirden inerek Mısır’a ulaştılar. Böylece Nil’in üçüncü bir kaynağını keşfetmiş oldular. 1864’te bir başka İngiliz, Victoria gölünün batısında, Albert gölünü buldu; buradan kuzeye ve Mısır’a doğru yönelen bir nehir doğuyordu; Bu göl, Nil’in dördüncü kaynağıydı.
Bugün artık, Victoria gölüyle Albert gölünün birlikte Beyaz Nil’i doğurdukları, bu ırmağın daha sonra (bataklıkları Romalıları durduran) Bahr el-Gazel’i aldığı ve Etiyopya dağlarından gelen Mavi Nil’e birleşerek, büyük nehri oluşturduğu biliniyor.
Nil Nehri
Nil Nehri, Kuzeydoğu Afrika’dadır ve dünyanın en uzun nehridir. Havzası Afrika kıtasının onda birini kaplar. Güneyden kuzeye doğru akar ve üç ana kolu vardır: Beyaz Nil Nehri, Mavi Nil Nehri ve Atbarah Nehri. Nil Nehri’nin uzunluğu 6.650 km, havza alanı 2.870.000 km²’dir.
Dünyanın en uzun nehri Nil Nehri, Afrika’da Victoria Gölü’nde çıkar ve kuzeye doğru akarak Akdeniz’e dökülür. Victoria Gölü’nden, döküldüğü yere kadar olan uzunluğu 6.390 kilometredir. Genel olarak Nil’in başlangıcı, Victoria Gölü’ne güneyden gelen Kagera nehriyle birlikte ölçülür çünkü Nil’in gerçek başlangıcı Kagera nehrinin kaynağıdır Böylece, Nil’in uzunluğu 6.671 kilometre eder.
Nil, Tanganyika, Uganda, Sudan’dan geçtikten sonra Bahrelgazal nehriyle birleşir ve Beyaz Nil adını alır. Hartum’da Mavi Nil denilen kolla birleşir 250 metrelik çağlayanlarla Mısır topraklarına dökülür. Mısır’ı baştan başa geçerek, Kahire’den sonra, birçok ufak kollara ayrılır, ana kolu Dimyat yakınlarında, geniş bir çatal ağızla Akdeniz’e ulaşır.