Çayın Özellikleri Faydaları ve Yararları Nelerdir Nerde Yetişir Nasıl Kullanılır?
İlmi adı “thea sinensis”tir. Bu ağacın çiçekleri de kullanılır. Fakat en çok kullanılan yeri yapraklarıdır. Çayın terkibinde theine adında tıpkı kafein gibi bir madde vardır. Fazla içmemek şartıyla iyi bir su ile güzel bir çayın vücuda faydası vardır. Mide ve bağırsaktaki hazımsızlıklan düzeltir. İshali keser. Theine maddesi ile beyinde uyandırıcı bir tesir yapar. Vücudumuzdaki kasların kuvvetini çoğaltır. Böbreklerden idrar çıkmasını arttırır.
Fazla çay ise, kalbe çarpıntı ve hazımsızlıklar, göğüste yalancı göğüs anjini şeklinde ağrılar ve birçok sinir bozuklukları yapar. Bütün bunlardan başka, baş ağrıları ve baygınlık halleri, yorgunluklar, sıkıntılar, uykusuzluklar, ellerde titremeler görülür. Çay, kalp hastalıklarına tutulmuş olanlara, ağrılar çeken şişman bünyelilere zararlıdır. Ağır, ateşli hastalıklarda ara sıra hastaya verilecek sıcak, şekerli bir çay gayet iyidir.
Şekerinden dolayı hastaya gıda olur. İçindeki müessir madde de kalbi kuvvetlendirir. Damarlardaki kan dolaşımını düzene koyar. İnsanın benzine tatlı kırmızılık verir. Bedeni yumuşatır. Kalp, beyin, mide ve ciğere kuvvet verir. İştah açtığı gibi hazmı da kolaylaştırır. Koleraya çok güzel bir ilâçtır. Basur, kulunç, nefes darlığı, akıntı gibi rahatsızlığı defeder.
Bir hassası da iyice kaynatılıp, arslan, kedi, köpek gibi hayvanların ısırdığı yaralara sürülür ve yaraya iyice içirilirse zehirini alır ve yaranın kısa zamanda iyileşmesini temin eder. Çay içildiğinde hararet verir. Balgamı ve rutubeti defeder. Bevli söktürür, ağızdaki kokuları kısmen de olsa giderir. Yemek arkasından içilirse uyku verir. Yemekten bir-iki saat sonra yatmadan hemen önce içilirse uyarıcı tesirini yapar. Suyu ile birlikte posası sulbteki yumrulara ve basura sürülürse teskin eder.
Çay az su ile kaynatılıp ılıştıktan sonra sulu çaylar basurlu kısma sürüldüğünde, ağrıyı teskin eder, hafifletir. Sıcak yemek üzerine yine çok sıcak çay içmek bir fayda temin etmeyeceği gibi aynı zamanda zararlıdır. Sabahleyin biraz yemek yedikten sonra üzerine çok sıcak olmayan çaydan birkaç bardak normal içilirse çok faydalıdır. Geven denilen ot ile ravendi çini ve bir miktar çay, kaynatılıp suyu soğutulduktan sonra ılık olarak içilirse balgamı kökünden söker atar.
Yemekten sonra bir bardak çay içmek hazmın faaliyetini temin eder. Göz kızartılarında çay suyuna bir bez batınlarak kompres yapılır. Çay suyu ile kaş ve kirpikler uzun müddet ovulursa, kaş ve kirpikleri siyahlaştırır.