Kili 800 santigratlık bir ısıyla pişirirsek elde edilen kap-kacak gözenekli olur. Mutfaklarımızda kullanılabilmesi için bunların incecik bir cam tabakasıyla örtülerek fayans hâline getirilmesi gerekir.
İtalya’nın Faenza şehrinde öteden beri yapılan kap-kacaklar öylesine ün salmıştır ki bu çeşit ev eşyasına «fayans» denilmiştir. Fayanstan yapılan mutfak eşyasının günlük hayatımızda önemli yeri vardır. Gri renkteki kil pişirilirse beyaz renkte seramik, sarı kil pişirilirse kırmızımsı renkte fayans elde edilir. İşçiler, döner makinelerle veya özel kalıplarla yapılan tabak ve çanakların üzerine çıkartma veya baskı usulüyle şekiller, süsler yaparlar. En iyi cins fayans üç defa, âdi fayanslar ise sadece iki kere pişirilir. Bunun ilki toprağın, İkincisi üzerindeki sırın pişmesi içindir.
Pişmiş topraktan yapılan eşyaya seramik denir. Seramik bir veya birden fazla metalin, metal olmayan element ile birleşmesi ve sinterlenmesi sonucu oluşan inorganik bileşik. Diğer bir ifade ile seramik, yüksek ısıda pişirilmiş topraktan yapılan çanak, çömlek, vazo gibi nesnelerin ortak niteliğidir. İyi seramik yapmak, iyi cins toprak seçmeye, biçim vermeye, kurutmaya, pişirmeye, üzerine şekiller yapmaya ve sıralamaya bağlıdır. Çanakkale ilimizde çok güzel seramik eşya yapılmaktadır.
İlkel insanlar topraktan kap-kacak yapmayı iyi biliyorlardı. Daha sonraları topraktan sadece kap-kacak yapmakla kalmadılar, vazo ve çeşitli süs eşyası da yapmaya başladılar. Özellikle Eski Yunan’lılar bu alanda çok ilerlediler. Günümüzde eski Yunanlılardan kalma, herbiri birer sanat eseri olan az sayıda seramik kap vardır. Bugün, seramik önemli bir endüstri kolu olmuştur. Porselen ve fayanstan ayrı olarak halk sanatçıları, gerek form, gerek üzerindeki süsler bakımından kendilerine has çeşitli süs eşyası yapmaktadırlar. Hemen her yerde bu sanatçılar, renkli sırları nasıl yaptıklarını titizlikle saklarlar.
Fayans ile Seramik arasındaki fark nedir?
Fayanslar genellikle pürüzsüz ve düzgün bir yüzeye sahip olduklarından dolayı dekorasyonda, Mutfak ve banyo duvarlarında daha çok tercih edilir. Seramikler ise daha çok çeşitlilik ve geniş ürün yelpazesine sahiptirler. Çoğunlukla fayanslardaki gibi karo şeklinde olmayabilirler. Seramiklerin üretim şekli, ayrıntıları ve kaba bir yüzeye sahip olduklarından fayansa göre görümü farklıdır. Bu yüzden de renkleri daha sıcak ve samimidir. Bu sebeplerden dolayı iç ve dış mekanların zemin kaplamalarında seramik, duvarlarında ise fayans kaplama tercih edilir.