Sebzeler ve meyveler insanın besin kaynakları arasında önemli bir yere sahiptirler. Peki F harfiyle başlayan sebze ve meyveler hangileridir? F harfi ile başlayan meyve ve sebze isimleri bu sayfada derledik. İşte F harfiyle başlayan meyve sebze isimleri ile o meyve sebze hakkında bilgi.
Baş harfi F olan sebze ve meyveler şunlardır;
– Fasulye
– Feijoa Meyvesi
– Fesleğen
– Fındık
– Fıstık
– Frenk İnciri
– Frenk Üzümü
Baş harfi F olan sebze ve meyveler hakkında bilgi
Fasulye, baklagiller familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü.
Boğumlu gövdesinde tüylü ve yeşil renkli bileşik yaprakları bulunur. Yaprakların koltuğundan salkımlar hâlinde çıkan kelebeksi çiçekler beyaz, pembe ya da mor renklidir. Dik çalı biçiminde (yüksekliği 30–75 cm) ve sarılıcı özellikte (yüksekliği 1–2 m) başlıca iki formu vardır. Yassı, yuvarlak, düz ya da kıvrık olabilen meyvelerinin uzunluğu 5–15 cm arasında değişir ve genellikle yeşil renktedir.
Soğuğa duyarlı bir bitki olan fasulye hemen her tür toprakta yetişir. Fasulyenin bugün dünyanın pek çok yerinde yaygın olarak tarımı yapılmaktadır. Yaklaşık 80 çeşidi vardır. Bütün baklagiller içinde en çok tüketilen sebzelerden biridir. Tohumdan yetiştirilir.
Fasulye yeşil halde veya tohumları birleşik yapraklardan ayrılıp kurutulmuş olarak tüketilebilir. Yeşil halde iken Çalı fasulyesi, Ayşe kadın fasulyesi gibi isimlerle adlandırılan çeşitleri vardır. Kurutulmuş halde de dermason, horoz, barbunya, boncuk, şeker, göbekli, börülce (karnıkara), Dombay fasulyesi diye adlandırılan çeşitlere sahiptir.
Barbunya pembe-beyaz dış kabuğu ve beyaz ağırlıklı iç taneleri ile standart yeşil fasulyelerden ayrılır. Karnıkara, tohumun göbek kısmının siyah renkli olmasından dolayı bu adı alır. Dombay, “manda” anlamına gelir ve bu tür fasulye -manda gibi- aşırı iri olduğundan bu ad verilmiştir. Bu tür Bombay fasulyesi, Bomba fasulyesi gibi adlarda da bilinmektedir. Bu bağlamda, “Bombay fasulyesi” galat-ı meşhur olarak değerlendirilebilir. Soya fasulyesi ise yemeği yapılan bu fasulye çeşitlerinden farklı olarak sucuk, salam, sosis, hazır köfte gibi et ürünleri başta olmak üzere diğer gıda ürünlerine dolgu amacıyla katılarak maliyeti düşürmek için kullanılır.
Feijoa Meyvesi, kaymak ağacı (Feijoa sellowiana), mersingiller (Myrtaceae) familyasından bir bitki türü. Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Arjantin ana vatanıdır. Meyvesi yeşil renktedir. Ceviz büyüklüğündedir. Guava ile akraba olmakla birlikte, ingilizce de Pinapple Guava (Ananas Guava) adıyla adlandırılmaktadır. Akraba olduğu Guava ailesi içinde soğuğa en dayanıklı türlerden biridir, -16 dereceye soğuğa kadar dayanabilir. Tohumdan, çelikten üretilebilmektedir. tohumdan üretimde çimlenmeden sonraki 3 yılın sonunda meyve vermeye başlar. Meyveleri, çiçeklenme döneminden 4-5 ay sonra olgunlaşır ve hasat edilebilir. Çİçeklenme ile hasat arasındaki süre, sıcak ekolojilerde kısalır, serin ekolojilerde uzar. Olgunlaşan meyveler yere dökülür. Bu dönemde veya hemen öncesinde meyveler toplanır,yere dökülen meyveler hemen yenmez yaklaşık 2- veya 3 hafta kadar bekletildikten sonra yenilebilir hale gelebilmektedir. Olgunlaşan meyveler hafif yumuşar ve meyve eti krem rengine döner. Meyvenin iç kısmında çekirdek evi açık kahve rengini alır ve jelatinimsi görünür. Meyvenin tamamı, kabuk dahil yenebilir. Bir meyvede 25 -30 adet tohum bulunur. İyot bakımından zengindir. Bu yüzden guatr hastalığına iyi geldiği bilinmektedir. Kaymak ağacı bitkisi 50-60 yıl yaşayıp meyve verirler. Yalnızca meyvesi için üretilen bir bitki değildir. Peyzaj alanlarında da sıklıkla kullanılmaktadır.
Fesleğen, ballıbabagiller familyasından tek yıllık ve genellikle ılıman bölgelerde yetişen bir bitki türü.
Yemeklerde kullanılmak üzere tarımı yapılan fesleğenin kökeni Asya’nın dönenceler arasında kalan bölgelerine dayansa da, günümüzde yeryüzünün öteki ılıman bölgelerine de yayılmıştır.
Yetişkin fesleğenlerin boyları genellikle 20 ile 60 cm arasında değişir. Renkleri açık yeşilden koyu yeşile kadar değişen yaprakları yumuşak olup, 1-5 cm arasında uzunlukta ve 1-3 cm arasında genişlikte olurlar. Soğuğa karşı çok duyarlı olan fesleğen bitkisi, en çok sıcak ve kuru ortamları sever.
Bitkinin kullanılan kısımlari, taze çiçekli dallari ve tohumlarıdır. Uçucu yağ taşımaktadır. Bu yağ içinde estragol, linalol, cineol ve pinen vardır.
Fesleğen bitkisi, bir yerli Anadolu bitkisi değildir. Anavatanı olan İran dolaylarından gelmiştir. Akşamları açıkta yenilen yemeklerde masaların fesleğen ile süslenmesi, bebeklerin yanına fesleğen konulması, yaz aylarında evlerin açık camlarının önünde fesleğen saksılarının olmasının sebebi fesleğenin yaydığı güzel kokunun yanında sinekleri kovucu özelliği olmasıdır.
Hem taze, hem de kurutularak kullanılan fesleğen, pişirilerek ya da çiğ yenilen yemeklerde yaygın olarak kullanılır. Kendisi pişirildiğinde tadını çabuk yitirdiği için, genellikle yemeklere son anda katılır.
Türk yemeklerinde ve salatalarda baharat olarak yaygın bir şekilde kullanılan fesleğen, öteki Akdeniz ülkelerinin ve kökeninin dayandığı güney, güneydoğu Asya ülkelerinin (özellikle de Tayland) yemeklerinde de önemli yer tutar.
Fındık, huşgiller familyasından Corylus cinsini oluşturan çalı ve ağaç türlerinin ortak adıdır.
Basit, yuvarlak yaprakların kenarları çift dişli, ucu sivridir. Çiçekler yapraklardan hemen önce ilkbaharda açar. Bir evciklidir. Erkek çiçekler kedicik şeklinde 5–12 cm uzunluğunda sarı renklidir. Dişi çiçekler çok küçük, kış boyunca tomurcuklarda gizlenir, 1–3 mm uzunluğunda kırmızı renklidir. Nuks meyve 1-2-3 cm uzunluğunda 1–2 cm çapındadır, kabuğun etrafını tamamen veya kısmen kuşatan bir kadehcik bulunur.
Fındığın faydaları
Çok iyi bir enerji kaynağıdır, vücuda güç ve enerji verir, beden ve zihin yorgunluğunu giderir. Fındık, kalp ve damar sağlığı açısından çok faydalıdır. Kolesterolü düşürür, kalp ritmini ayarlamaya yardımcı olur. Düzenli olarak her gün fındık yemek kalp krizi geçirme riskini azaltmakta çok etkilidir. Kansızlığa iyi gelir, vücut ve kemik gelişimini destekler. Hamilelerin hem kendileri için hem de doğacak çocuk için fındık yemeleri çok faydalıdır. Cinsel gücü arttırır, varislere iyi gelir. Fındık, soğuk algınlığı ve akciğer hastalıklarına da faydalıdır. Ayrıca, cildi güzelleştirdiği bilinmektedir. En önemli özelliği ise kansızlığa çok iyi gelmesidir.
Fındığın zararları
Türkiye’de fındığın en önemli zararlıları olarak, karamuk oluşturup fındığın iç bağlamamasına ya da lekeli olmasına sebep olarak ekonomik zararı dokunan iki böcek türü vardır: Yarım kanatlılar takımından fındık yeşil kokarcası (Palomena prasina) ile kın kanatlılar takımından Fındık kurdu (Curculio nucum). Ayrıca Balaninus nucum da önemli bir fındık zararlısı olarak bilinmektedir. Bu konuda 1915’de bir Osmanlı Ermeni ziraatçisi olan Antreasyan’ın önemli çalışmaları bulunmaktadır
Fıstık, Türkçede botanik bakımdan birbiriyle ilgisi olmayan çeşitli bitkilerin çerez olarak yenen meyvelerine verilen addır. Fıstık adının kullanıldığı bazı bitkiler şunlardır:
Antep fıstığı
Çam fıstığı
Hint fıstığı (Kaju fıstığı)
Yer fıstığı
Ayrıca fıstık, argoda çok aranan ve arzu edilen anlamında kullanılır. Bu arzu edilen şey bir kişi (karşı cins), bir durum veya bir cisim olabilir.
Frenk İnciri – Hint inciri, kaktüsgiller familyasında sınıflanan Opuntia cinsinin tipik türüdür. Türkçede bu kaktüs türü için frenk inciri, frenk yemişi, dikenli incir ya da halk ağzında kaynanadili adları da kullanılır.
5-10 cm uzunluğunda, kırmızı, sarı, turuncu renklerde kabuğu olan etli bir meyvedir.
Üzerinde çok sayıda diken bulunur. İçinde tohumları bulunur. Tatlı ve suludur. Yenilebilir. Ancak, yerken kabuk kısmı soyulup çıkarılır. Akdeniz’de doğal olarak yetişir. Türkiye’de Batı ve Güney Anadolu’da bulunur.
Frenk üzümü, Grossulariaceae familyasının tek ve içinde 150 türü barındıran cinsidir.
Cins, Kuzey Yarımkürenin ılıman kesimlerinde doğal olarak yetişir.
Cinsin meyveleri bazı Lepidoptera türlerinin larvalarınca kullanılır.
Yedi tane altcinsi tanımlanmıştır. Bazı taksonomistler cinsi farklı şekilde ayırabilmektedir.