2. Kök Türk Devleti kurucusu kimdir yani 2. Kök Türk Devleti kim tarafaından kurulmuştur? İşte 2. Kök Türk Devletinin başkenti, kurucusu ve özellikleri hakkında bilgi.
II. Kök Türk Devleti 682 – 745 yılları arasında varlığını sürdürmüştür. Yaklaşık 50 yıl Çin esaretinde yaşayan Kök Türkler ikinci devletlerini Kutluk Kağan (İlteriş) önderliğinde kurmuşlardır. 682 yılında Kutluk Kağan’ın başlattığı ayaklanma başarılı oldu. Türkler Çinlileri topraklarından atarak yine bağımsızlıklarına kavuştular. II. Kök Türk Devleti’nin Başkenti Ötügen‘dir. Kutluk Kağana devleti tekrar toplayan anlamında İlteriş unvanı verilmiştir. Kutluk Kağan zamanında Çin’e 46 sefer düzenlenmiştir.
Kapgan Kağan 692- 716
Kutluk Kağanın ölümünden sonra devletin başına kardeşi Kapgan Kağan geçmiştir. Onun zamanında Çin’e 25 sefer düzenlenerek yaşanılan esaret hayatının hesabı sorulmak istenmiştir.
Kapgan Kağanın dış politikadaki hedefleri;
– Çin esaretindeki Türkleri ötüken’e getirmek
– Çin’i sürekli baskı altında tutmak
– Orta Asya’daki tüm Türk boylarını tek çatı altında toplamaktı.
Bilge Kağan 716- 734
Kapgan Kağan’dan sonra Tonyukuk’un yardımıyla Bilge Kağan ve kardeşi Kül Tigin devletin başına geçmişlerdir. Hükümdar Bilge Kağan, ordu komutanı Kül Tigin ise Tonyukuk olmuştur. Devlet en güçlü dönemini bu üçlü zamanında yaşamıştır.
Vezir Tonyukuk 725 yılında, Kül Tigin 731 yılında, Bilge Kağan 734 yılında ölmüştür. Bu devlet adamlarının ölümünden sonra ülke içinde taht kavgaları ve iç karışıklar artmıştır. Yıkılış sürecine giren devleti Karluk, Uygur ve Basmiller birleşerek yıkmışlardır.
Köktürk Devletinin özellikleri:
/ “Türk” adını ilk kez siyasi anlamda kullanan devlettir.
/ Orta Asya’da kurulan ikinci büyük Türk devletidir.
/ Tarihte ilk kez ön Asya devletlerinden biri olan Bizans ile ittifak yapılmıştır.
/ Orta Asya’da en geniş sınırlara ulaşan Türk devletidir.
/ Orta Asya Türk boylarını bir kez daha tek çatı altında toplamıştır.
/ Parayı değişim aracı olarak kullandıkları bilinmektedir.
/ Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı örneklerini bırakmışlardır.
/ 38 harfli ilk Türk alfabesini kullanmışlardır.
Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı örnekleri olan Orhun Kitabeleri Kök Türklere aittir. 38 harften oluşan Kök Türk alfabesi ile yazılan bu kitabeleri ilk kez 1893 yılında DanimarkalI W. Thomsen çözümünü yaparak okumuştur. Günümüzde Moğolistan sınırları içerisinde yer alan bu yazıtlarda Kök Türk devletinin kuruluşu, Türk- Çin ilişkileri, Türklerin siyasi, sosyal, askeri, ekonomik vb. yapılarıyla ilgili bilgiler mevcuttur. Bu kitabeler Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk adına yazdırılmış ve dikilmiş üç kitabeden oluşmaktadır. Kitabeleri Yolluğ Tigin yazdırmıştır.