İmam kelime anlamı; Önde bulunan zat, kendisine uyulan kimse, önder demektir. Terim olarak yani fıkıhta imam; cemaatin önüne geçip onlara namaz kıldıran kimseye denir. Diğer bir ifade ile; Cemaatle kılınan namazlarda kendisine uyulan kişiye “imam” denir. İmamın yapmış olduğu göreve de imamet denir.
İmametin şartları nelerdir?
İmamlık faziletli bir görevdir. Peygamber efendimiz ve kendisinden sonra gelen râşid halifeler bu görevi yapmışlardır. Gelişi güzel herkes bu görevi yapamaz. İmam olabilmek için bir takım şartlar vardır. Bunlar;
1- Müslüman olmak. Müslüman olmayanlar imam olamaz. Fâsık ve bid’at sahibi kimselerin imam olması ise tahrimen mekruhtur.
2- Erkek olmak. Kadının imam olması caiz değildir. Ancak kadının kadınlara imam olması kerahetle caizdir. Bu durumda imam olan kadın öne geçmez, cemaat olan kadınların sağında bulunur.
3- Akıllı olmak. Akıl hastasının imamlığı caiz değildir.
4- Erginlik çağına ermiş olmak. Erginlik çağına ermemiş olan çocuğun büyüklere imam olması caiz değildir. Ancak kendisi gibi çocuklara imam olabilir.
5- Özürlü olmamak. İdrarı tutamamak, devamlı olarak burundan veya yaradan kan gelmesi gibi durumlar birer özürdür. Bu gibi özürleri olan kimseler imam olamazlar. Ancak aynı cins özre sahip olanlara imam olabilirler. Özürleri farklı ise imam olması caiz değildir.
6- Namaz sahih olacak kadar ezbere düzgün Kur’an okumasını bilmek. Okuma yazma bilmeyenlere “Ümmî” denir. Ümmî kendisi gibi olanlara imam olabilir. Ümmînin ümmîye imamlığı caizdir. Kur’an’ı iyi okuyamayanların, iyi okuyanlara imam olması sahih değildir.
Bu şartlara sahip olmayan kimse imam olamaz.