Ruh lügatta “Can, nefes, öz, hareket, faaliyet” gibi manalara gelir. Ruh; İnsana hayat veren ve onu, düşünen, anlayan, idrak eden bir kişi haline sokan maddî olmayan, ölümsüz varlıktır. İslam inancına göre Ruh; Rabbani bir latifedir. İnsan için bunun hakikatini anlamak çok zordur. Bu konuyla ilgili araştırma ne kadar derinleştirilirse derinleştirilsin, emekler daima boşa gider. Belki araştırmaları ruhun bir takım tezahürleri üzerinde yoğunlaştırmak mümkündür. Nitekim Psikoloji ilmi bu vesile ile doğmuştur. Buna göre kesinlikle kabul edilir ki insan oğlunun akıl, fikir, duygu, düşünce gibi özellikler ortaya koyan bir ruhu vardır. Bu akıl almaz kuvvet bedenden ayrıldığı anda hayat son bulur.
Ruhun mahiyeti hakkında bize çok az bir ilim verildiği Kur’an-ı Kerim’de açıkça belirtilir. Duygularımızla onu tam olarak idrak etmemiz mümkün olamaz. Bu yüce Allah’ın yarattığı bir cevherdir. Ruh ve beden arasında çok yakın bir ilgi olmasına rağmen ikisinin birbirinden çok farklı şeyler olduğunu iyi bilmek icap eder. Her şeyden önce beden çürüyüp toprak olduğu halde ruh çürümez. Bu esnada Berzah alemi denilen Ruhlar alemine geçer ve Ahireti bekler. Yeniden dirilme günü, yani Yevm-i Kıyamette her ruh kendi bedenine dönerek hesaba çekilir. Cennetteki huzur veya cehennemdeki azap, bizim inancımıza göre ruh ve bedenle birlikte idrak edilir. Ruhun varlığını inkar küfürdür.
RUH İLE İLGİLİ AYETLER
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
“Ona bir biçim verdiğimde ve ona Ruhum’dan üfürdüğümde hemen ona secde ederek (yere) kapanın.” (Hicr Suresi, 29)
Kullarından dilediklerine, melekleri emrinden olan ruh ile indirir: Benden başka İlah yoktur, şu halde Benden korkup-sakının, diye uyarın.” (Nahl Suresi, 2)
Sana ruhtan sorarlar; de ki: “Ruh, Rabbimin emrindendir, size ilimden yalnızca az bir şey verilmiştir.” (İsra Suresi, 85)
Sonra onu ‘düzeltip bir biçime soktu’ ve ona Ruhundan üfledi. Sizin için de kulak, gözler ve gönüller var etti. Ne az şükrediyorsunuz? (Secde Suresi, 9)
“Onu bir biçime sokup, ona Ruhum’dan üflediğim zaman siz onun için hemen secdeye kapanın.” (Sad Suresi, 72)
İmran’ın kızı Meryem’i de. Ki o kendi ırzını korumuştu. Böylece Biz ona ruhumuzdan üfledik. O da Rabbinin kelimelerini ve kitaplarını tasdik etti. O, (Rabbine) gönülden bağlı olanlardandı. (Tahrim Suresi, 12)