Zekat nedir ve zekatı verilecek malla İlgili şartlar nelerdir? İşte zekat anlamı ile zekatı verilecek malın özellikleri hakkında bilgi.
Zekât sözlükte; artma, çoğalma, arıtma, bereket ve övme anlamlarına gelir. Bir fıkıh terimi olarak; belli mal türlerinin belirli bir bölümünü, Allah Teâlâ”nın belirlediği bir kısım müslümanlara mülk olarak vermektir. Diğer bir ifade ile Zekat, bir malın belli bir mikdarını, belli bir zaman sonra hak sahibi olan bir kısım müslümanlara Yüce Allah’ın rızası için tamamen temlik etmek (mülkiyetine geçirmek) tir.
Zekatı verilecek malla İlgili şartlar şunlardır;
• Tam mülkiyet: Zekâtı verilecek malın hem kendisinin hem de sağlayacağı kazancın, sahibinin yetkisinde olması gerekir. Rehin (ipotek) altında bulunan ya da faydalanılmayan mallarda zekât verilmez.
• Nisap: Nisap miktarı zengin olmanın en alt sınırıdır. Her malın nisap ölçüsü farklıdır. Örneğin bir kişi temel ihtiyaçları ve borcu dışında şu ölçülerde mala sahip olursa nisap miktarına ulaşmış demektir ve zekât vermesi gerekir: 80,18 gr. altın, 561 gr. gümüş, bunlara denk para veya ticaret malı, 5 deve, 30 sığır, 40 koyun, 653 kg. toprak ürünü. Bu miktarlarda bir serveti olan kişi dinen zengin sayılır ve zekât vermekle yükümlü olur.
• Artıcı olmak: Malın sahibine kâr veya gelir getirebilecek yahut kendiliğinden (meselâ hayvanlarda doğum yoluyla) artıp çoğalabilecek özelliğe sahip olmasıdır. Bu özelliğe sahip olmayan mallardan zekât vermek gerekmez.
• Yıllanmak: Zekât verilecek malın üzerinden bir kameri yılın geçmesi gerekir. Altın, gümüş, para, ticaret malları ve hayvanlarda bu şart aranırken toprak ürünleri, madenler ve definelerde bu şart aranmaz. Bu ikinci türdeki malların zekatı ele geçtiği anda verilir.
• İhtiyaç fazlası olmak: Bir malın zekatının verilmesi için o malın, kişinin ve bakmakla sorumlu olduğu kimselerin havaic-i asliyyesinin dışında olması gerekir.