Cemaatle namaz kılmanın sıhhat şartları şunlardır.
1- İmama uyma (iktidâ) niyyeti getirmek.
İmam için imamlık niyyeti getirmek ise, cuma namazı dışında şart değildir. Ancak cemâat sevâbı alabilmesi için, imâmın da imâmet niyyeti getirmesi gerekir. Cuma namazında ise, imâmın imâmlık niyyeti getirmesi vâcibtir.
2- Me’mum’un imamının rükünden rüküne geçişlerini bilmesi. Me’mûm’un ya imamı yada diğer me’mûmları görerek veya imamın yada mubelliğin sesini duyarak imamın rükünden diğer rüküne geçişinden haberi olması şarttır.
3- İmamla şu husûslarda muvâfık olmak;
a) İlk teşehhüd
b) Sehv secdesi
c) Tilâvet secdesi
İmam ilk teşehhüdü okumadan kalkarsa, me’mûm’un da ona uyması gerekir. Bilerek ona uymazsa namazı bozulur. İmâm oturup da ilk teşehhüdü okursa, me’mûm muhâlefet edip kalkabilir. Ancak gene de dönüp ona uyması sünnettir.
İmam sehv secdesini yaparsa, me’mûm’un da ona uyması gerekir. Bilerek ona uymazsa namazı bozulur.
İmâm sehv sücûdunu yapmayıp da selâm verirse, me’mûm da ona uyup selâm verebilir. Ancak selâm vermeyip de imâmın selâmından sonra sehv sücûduna varması sünnettir.
Me’mûm’un tilâvet secdesini yapıp yapmama husûsunda imâma uyması gerekir. Bilerek muhâlefet ederse namazı bozulur.
Cemaat Düzeni
a) İmamın arkasında tek erkek kişi varsa; bu kişinin, imamın sağ yanında ve parmak uçları imâmın topuklarının az gerisine gelecek şekilde durması sünnettir.
İkinci bir erkek cemâate uymak isterse; imâmın sol yanında durup niyyet getirecek, ardından da ya imam bir adım ileriye geçer yada her iki me’mûm bir adım geriye çekilip yanyana duracaktır. Bu ikinci şıkkın yapılması daha efdaldir.
b) îmâmın arkasında iki erkek varsa, her ikisi de imâmın gerisinde ve onu ortalayacak şekilde saf tutacaktır. Ancak kendileri ile imâm arasında üç “zirâ’“dan (yaklaşık bir buçuk metrelik) daha fazla bir mesâfe bulunmaması sünnettir.
c) İmâmın arkasında tek erkek ve tek kadın varsa; erkek, imamın sağ yanında, kadın ise bu erkeğin bir buçuk metre gerisinde ve hîzâsında duracaktır.
d) İmâmın arkasında bir yada daha fazla kadın varsa; bunlar, imâmın bir buçuk metre gerisinde ve hîzâsında duracaktır.
e) İmâmın arkasında hem yetişkin erkek, hem erkek çocuk hem de kadın varsa; birer buçuk metre arayla önce yetişkin erkekler, onların arkasında erkek çocuklar, onların arkasında da kadınlar saf tutacaklardır. Ancak içinde boşluk kalmış yetişkin erkek safına yetişen çocuklar, bu safta durabilirler. Arkalarından gelen yetişkin erkekler, kendilerini arka safa gönderme hakkına sahip değildir.
Bu sıra düzeni uygulanmadığı takdirde, kerâhet işlendiği için cemâat fazileti de fevt olur.
İmâm A’zam’a (ra) göre bir kadın erkekler arasında saf tutarsa; sağında, solunda ve arkasında bulunan erkeklerin namazı fâsid Olur.