Mikat nedir? Hac, ihram ile başlar. İhrama girmek için ise hem yer ve hem de zaman bakımından belirli bir noktanın bulunması gerekir. Bu noktalara Mikat denir.
Mikat iki türlüdür:
1- Yer Mikatı.
2- Zaman Mikatı.
Yer Mikatı
Hac için ihrama girilen yerlere mikat yerleri denir. Mekke”ye uzaklıkları çeşitli olan bu yerler hangi vasıta ile gelindiğine bakılmaksızın ihram yerleridir. Deniz ve Havayolu ile Mekke”ye gelenler de bu mikatların hizalarında ihrama girmek zorundadır. Uçakla gelenler, ya uçağa binmeden ya da uçakta mikat yeri seviyesine gelmeden önce ihrama girerler. Bu mikat yerleri ile Mekke arasında oturanlar veya Mekke”de ikamet edenler bulundukları yerlerden ihrama girerler.
Zaman Mikatı
İhrama girme zamanıdır. Bu zaman, Hicri ayların 10. ayının ve aynı zamanda Ramazan Bayramının ilk günü olan 1 Şevval”de başlar. Hicri ayların 12. ayı olan Zilhicce ayının 10. günü, yani, Kurban Bayramının 1. günü sabahleyin Şeytan”ın taşlanıp, traş olunup, eğer kurban kesilecek ise kurban kesildikten sonra biter. Bu tarihlerin dışında Hac için ihrama girilemez.
Mikat Hakkında Hadisler
İbnu Ömer (ra) dedi ki: “Hacc ayları Şevval, Zülkade ve Zilhicce’den de on gündür.”
Ravi: İbnu Ömer
Kaynak: Buhari, Hacc 33 (Tercüme, yani bab başlığı olarak senetsiz kaydetmiştir.)
Abdullah İbnu Zübeyr (ra) Mekke’de dokuz yıl ikamet etti. Bu esnada Zilhicce’nin hilali ile yüksek sesle telbiyeye başladı. (Kardeşi) Urve de onanla aynı şeyi yapardı.”
Ravi: Hişam İbnu Urve
Kaynak: Muvatta, Hacc 50, (1, 339)
Hz. Ömer (ra) Mekkelilere şöyle hitab etti: “Ey Mekkeliler! Ne oluyor da uzak diyardan gelenler saçları dağınık vaziyette iken sizler yağlanıyorsunuz? (Zilhicce) hilalini görünce siz de telbiyede bulunun.”
Ravi: Kasım İbnu Muhammed
Kaynak: Muvatta, Hacc 49, (1, 339)
Ata’ya: “Mücavir (Mekke’de ikamet eden) hacc için ne zaman telbiyede bulunur?” diye sorulmuştu. Şu cevabı verdi: “İbnu Ömer (ra) mütemetti olarak gelince, terviye günü, öğleyi kılıp, devesine bindi mi hacc için telbiyede bulunurdur.”
Ravi:
Kaynak: Buhari, Hacc 82, (Tercüme yani bab başlığı olarak kaydedilmiştir. Senetsizdir)
İbnu Abbas (ra) şunu söylemiştir: “Hacc için, sadece hacc aylarında ihrama girmek sünnettendir.”
Ravi: İbnu Abbas
Kaynak: Buhari, Hacc 33 (tercüme yani bab başlığı olarak kaydetmiştir)
Resulullah (sav) buyurdular ki: “Medineliler Zülhuleyfe’de, Şamlılar Cuhfe’de, Necidliler Kam’da ihrama girer, telbiyeye başlar.”
Ravi: İbnu Ömer
Kaynak: Buhari, Hacc 8, 5, 10, İlm 52, İ’tisam 16; Müslim, Hacc 1347, (1182); Muvatta, Hacc 22, (1, 330); Tirmizi
Bir rivayette İbnu Ömer der ki: Bizzat işitmemekle beraber, bana söylendiğine göre, Resulullah (sav) buyurmuştur ki: “Yemenliler de Yelemlem’de ihrama girerler.”
Ravi: İbnu Ömer
Kaynak: Buhari, Hacc 8, İlm 52, İ’tisam 16; Müslim, Hacc 13-18 (1182)
Buhari’de gelen bir diğer rivayette belirtildiği üzere, bir zat (Abdullah İbnu Ömer’e) gelerek: “Umre için nerede ihrama girmem caiz olur?” diye sorunca: “Resulullah (sav) mikat yerleri olarak Necidliler için Karn’ı, Medineliler için Zülhuleyfe’yi, Şamlılar için Cuhfe’yi belirledi” demiş, başka bir mikat yeri zikretmemiştir.
Ravi:
Kaynak: Buhari, Hacc 3
Resulullah (sav), Medineliler için Zülhuleyfe’yi, Şamlılar için Cuhfe’yi, Necidliler için Karnu’l-Menazil’i , Yemenliler için Yelemlem’i mikat yerleri olarak ta’yin etmiştir. Bu yerler, ora ahalileri ve oraya başka yerlerden hacc ve umre yapmak maksadıyla gelenler için mikat yerleridir. Bu söylenen mikat yerlerinin berisinde (yani mikatlarla Mekke arasında) bulunanlar için mikat, bulunduğu yerdir. Daha yakın yerde olanlar da böyledir. Nitekim Mekkeliler de Mekke’de ihrama girerler.”
Ravi: İbnu Abbas
Kaynak: Buhari, Hacc 7, 9, 11, 12, Cezau’s-Sayd 18; Müslim, Hacc 11, (1181); Ebu Davud, Menasik 9, (1737); N
Bir rivayette şöyle denmiştir: “Kim (mikatlerin) berisinde ise, (niyeti) başlattığı yerde ihram giyer, öyle ki, Mekkeliler Mekke’de (ihrama girerler).
Ravi:
Kaynak: Buhari, Hacc 7; Ebu Davud, Menasik 9, (1737)
Hz. Cabir (ra)’e ihrama girme yerinden sorulmuştu. Şu cevabı verdi: “Ben Resulullah (sav)’in bu hususta şöyle söylediğini işittim. “Medineliler’in ihrama girme yeri Zülhuleyfe’dir. Diğer yol Cuhfe’dir, Iraklıların ihrama girme yeri Zat-ı Irk’dır. Necidliler’in ihrama girme yeri Karni’l-Menazil’dir. Yemenliler’in ihrama girme yerleri Yelemlem’dir.”
Ravi: Ebu’z-Zübeyr
Kaynak: Müslim, Hacc 18,(1183)
Şu iki memleket (Basra ve Kufe) fethedildiği zaman Hz. Ömer (ra)’e halk gelip: “Ey mü’minlerin emiri! Resulullah (sav) Necidliler için Karn’ı (mikat olarak) tesbit etti. Orası bizim yolumuza sapa düşer. (Buradan) Karn’e gitmeye kalksak, bize zor olur!” dediler. Hz. Ömer (ra) onlara: “Öyleyse onun kendi yolunuzdaki hizasına bakın” dedi ve onlar için Zat-ı Irk’ı tesbit etti.
Ravi: İbnu Ömer
Kaynak: Buhari, Hacc 13
Resulullah (sav) Iraklılar için Zat-ı Irk’ı mikat kıldı.
Ravi: Aişe
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 9, (1739); Nesai, Hacc 22 (5, 125)
Resulullah (sav) Meşrikliler için Akik’i mikat kıldı.
Ravi: İbnu Abbas
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 9, (1740); Tirmizi, Hacc 17, (832)
İmam Malik: “Bana ulaştığına göre, Resulullah (sav) Ci’rane’de umre için ihrama girdi” demiştir.
Ravi:
Kaynak: Muvatta, Hacc 27, (1, 331); Ebu Davud, Hacc 81, (1996); Tirmizi, Hacc 96, (935); Nesai, Hacc 104, (5
Yine imam Malik’in, nazarında güvenilir (sika) bir kimseden rivayet ettiğine göre, İbnu Ömer (ra) İliya’da hacc ihramı giymiştir.
Ravi:
Kaynak: Muvatta, Hacc 26, (1, 331)
Hz. Osman (ra)’ın, bir kimsenin Horasan veya Kinnan’da ihrama girmesini mekruh addettiği rivayet edilmiştir.
Ravi: Osman
Kaynak: Buhari, Hacc 33, (Bab başlığında, senetsiz olarak kaydedilmiştir)