Gafil avlanmak deyiminin anlamı
* Hiç beklenmedik bir sırada yakalanmak, habersiz ve hazırlıksız olduğu sırada zor duruma düşürülmek.
* Habersiz ve hazırlıksız bir durumdayken bir olayla karşılaşmak, beklemediği bir anda güç bir duruma düşürülmek.
* Hazırlıksız yakalamak, tuzağa düşürmek.
Örnek: Ben gafil avlanacak bir insan değildim ama oldu bir kere.
Örnek 2: Atatürk bizden ayrılınca öbür sınıflara da girmiş. Fakat onlar bizim gibi önceden hazırlanmadıklarından gafil avlanmışlar. (H. Taner)
Gafil baş, düşmana eş deyiminin anlamı
İşlerinde hazırlıksız olan insan her zaman zor duruma düşebilir.
Örnek: Gafil baş, düşmana eştir; sen daha bu sınava hazırlamamışsın ki, nasıl başaracaksın?
Gafil avlamak deyiminin anlamı
Hiç umulmadık, beklenmedik bir zamanda yakalamak, zor duruma düşürmek.
Örnek: Beni gafil avladı, bir şey diyemedim.
Örnek 2: Gazeteciler, ünlü oyuncuyu gafil avladı.
Örnek 3: Attığı sert şutla, kaleciyi gafil avladı.
Gafillik etmek deyiminin anlamı
Çevresindeki gerçekleri görmemek, sezmemek.
Örnek: Bir gafillik etmiş, çok özür diliyor.
Örnek 2: Kaleci gafillik etmese o golü yemezdi.
Gafil davranmak deyiminin anlamı
Dikkatsiz ve dalgın hareket etmek.
Örnek: Gafil davranma, yoksa havuza düşersin.
Örnek 2: Arabada bir an gafil davranmak kazaya sebep olabilir.
ATASÖZLERİ
Gafile kelâm, nafile kelâm
Etrafında olan bitenlerle ilgilenmeyen, kendi bildiğini yapan, çevresindekini umursamayan kimseleri doğru yola getirmek için yapılan uyarılar boşunadır.
Gafil kuşun avcısı çok olur
Çevresinde olup bitenden habersiz yaşayan, olayların farkında olmayan, dikkatsiz ve düşüncesiz davranan insanları aldatıp kandırmak kolaydır. Böyle kişileri enayi yerine koyup tuzağa düşürmek isteyenler çok olur. Gafillik etmemek, ölçüyü kaçırmamak şartıyla her şeye şüpheyle yaklaşmak en doğrusudur.