İntikam eskir ama asla yaşlanmaz
Kişi, düşmanlık beslediği birine karşı içindeki intikam duygusuyla yaşarsa, yıllar sonra fırsat bulduğunda eski zamanda yaşanmış bir olayın intikamını almaya çalışır. O nedenle geçmişte sorun yaşadığımız kişilerden, emin olmadıkça, mümkün olduğu kadar uzak durmalıyız.
Her şeyin yenisi dostun eskisi makbuldür
* Sürekli kullanılan eşya yıpranır, eskir, gözden düşer, gittikçe de insana sıkıntı verir, yenisini aratır. Ancak dostluk böyle değildir. Dostluk eskidikçe güç ve değer kazanır. Çünkü birçok hatıralar birlikte yaşanmış, birlikte birçok imtihandan geçilmiş, bağlar gittikçe sağlamlaşmıştır. Eski dostluk içten olduğu için aranır, yeni dostluklar ise henüz gönüllerde kökleşmediği için pek makbul değildir.
* Eski, yıpranmış, bozulmuş şeyi kullanmak, insana sıkıntı verir. Yeni şey zevkle kullanılır.Eskilik ancak dostlukta değer taşır. Çünkü eski dostluk, birçok sınav geçirmiş, pekişmiştir;unutulmaz anılarla iki tarafı birbirine bağlamıştır.
Eski dost düşman olmaz yenisinden vefa gelmez
* Temeli çok eskiye dayanan ve devam eden dostluklar sağlamdır. Kolay kolay bozulmaz. Çünkü dostluğu yaşatabilmeyi başaran eski dostlar pek çok sıkıntılı, acı ve tatlı günleri birlikte paylaşmışlar; birbirlerine duydukları güveni içinde oldukları zamana kadar taşıyabilmişlerdir. Bu bakımdan kimi ufak tefek meseleler yüzünden birbirlerine düşman olamazlar. Öte yandan yeni dostlar arasında ise böyle bir dostluktan söz edilemez. Çünkü birbirlerini yeterince denememişler, sıkıntılara ve acılara birlikte göğüs gerip tavırlarını tam olarak ortaya koyamamışlardır. Dolayısıyla dostluğu oluşturacak güven bağı henüz oluşmamıştır.
* Eski dostlar, birçok acı, tatlı günleri birlikte yaşamışlardır. Bu anılar, onları sıkı sıkıyabağlamıştır.Aralarında ufak tefek dargınlıklar olsa bile eski dostlar birbirlerine düşman olamazlar. Yenidostlar arasında daha böyle sıkı bağlar yoktur. Bu dostluk, güvenilebilecek sağlamlığa erişememiştir.
* Yeni edinilen dostlar hiçbir zaman eski dostların yerini tutamaz. Eski dostlar kendileriyle birlikte acı tatlı anılarımız olan kişilerdir. Onlarla dostluğumuz beraber yaşanan olaylarla iyice pekişmiştir. Zaman zaman arada oluşan küçük kırgınlıklar bile dostluğu etkilemez, etkile memelidir. Çünkü dostluk bağlarının güçlülüğü, bu dostlukları asla düşmanlığa çevirmez. Yeni dostlar arasında böylesine güçlü bağlar daha oluşmamıştır. Belki de kişiler birbirlerini yeterince tanıma olanağı da bulamamışlardır. Bu nedenle, güvenmek sorunu ile karşı karşıya kalınca eski dost yeni dosta tercih edilmelidir.
Yerini bilmeyen, yılda bir kat urba eskitir
* Kişi neyle uğraşacağını, ne iş yapacağını, hangisinin kendisine uygun geleceğini bilmeli ve ona göre bir seçim yapıp çalışmaya başlamalıdır. Aksi takdirde bir işte tutunamayarak, sık sık yer değiştirecek, bundan ötürü de çok zarar görecektir.
* Sık sık yer ve iş değiştirenin çok masrafı olur. Hangi alanda çalışabileceğini önceden iyi kestirememiş olan kişi, sık sık yer ve iş değiştirmeyüzünden hayli zarar görür.
Domuz derisi post olmaz, eski düşman dost olmaz
* İslâm dinine göre domuzun her şeyi pistir. Eti haramdır, beslenmesi yasaktır. Bu nedenle onun derisi de kullanılamaz. Üstünde namaz kılınamadığı gibi oturulamaz da. Eski düşman da domuz derisi gibidir. Ne kadar iyi niyet beslerse beslesin, yakınlık gösterirse göstersin ona güvenilemez; dostluğuna inanılamaz. Hiç ummadığımız bir zamanda bize kötülük yapabilir. Çünkü kolay kolay düşmanlık duyguları silinmez.
* Domuzun herşeyi, islam dinine göre pistir; dışkıdan farksızdır; temizlenemez. Böyle bir hayvanın derisi üzerinde ne namaz kılınabilir, nede oturulabilir. Eski düşmanda buna benzer. Nedenli yakınlık gösterirse göstersiz, dost olmaz.
Müflis bezirgân eski defterleri karıştırır
* Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar, kendilerini avuturlar.
* Tüccar her şeyini kaybedince, belki birilerinde alacağım kalmıştır diye eski defterlerini gözden geçirir.
El üstünde gömlek eskimez
Ödünç alınan şey dikkatle korunacağından, bir süre sonra alındığı gibi geri verilir.
Eski çamlar bardak oldu
Devir değişti, eski tutumların değeri kalmadı.
Eskiye rağbet olsaydı bit pazarına nur yağardı
Bit pazarı eski veya kullanılmış eşyaların satıldığı semt pazarıdır. Eski şeyleri kimse sevmez. Yeni şeyler ilgi çekicidir. Herkes yeni şeyleri sever.
Eski düşman dost olmaz, olsa da dürüst olmaz
İnsanlar arasındaki bazı düşmanlıklar köklü nedenlere dayanır. Eskiden beri sürüp gelmiş olan bu düşmanlığı, dostluğa dönüştürmek hemen hemen olanaksızdır. Görünüşteki dostluk, özünde düşmanca unsurlar taşıdığı için yine de tehlikelidir.
Eski diye atma kürkünü; gerek olur bürünürsün bir günü
Kullanılmış eski eşya, deneyimli, tecrübeli yaşlı insan, dışlanıp unutulmamalıdır. Günün birinde onlara da ihtiyaç duyulabilir.
Yerine düşmeyen gelin yerine yerine, boyuna düşmeyen esvap sürüne sürüne eskir
Mutlu bir evlilik yapamayan kız, üzüntü çeke çeke ömrünü tüketir. Boy ölçüsünden uzun olarak dikilmiş elbise de yere sürüne sürüne yıpranarak eskir. Her şeyi ölçüye ve isteğe uygun gerçekleştirmeye çalışmak gerekir.
Züğürtleyen bezirgân eski defterleri yoklar
Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar.
Tüccar züğürtleyince eski defterleri karıştırır
* Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar.
* Tüccar her şeyini kaybedince, belki birilerinde alacağım kalmıştır diye eski defterlerini gözden geçirir.
Baş sallamakla kavuk eskimez
Zaman zaman başkalarının söylediklerine “evet” demekten, onların suyuna gitmekten bir zarar gelmez. Bu tür davranışı sürekli hale getirirsek; böyle bir tavır kişiliğimize zarar verebilir.
Eskisi olmayanın yenisi olmaz
İnsan, yeni bir şey elde edince eskisini elden çıkarmamalıdır. Biraz kullanılmış eşya ya da giysi de işimizi görür. Eskilerimizi günlük işlerimizde kullanırsak, yenilerini eskitmekten korumuş oluruz. Böylece, gerektiği zamanlarda yenilerimizden de yararlanırız. Eski, yeniye ulaşmak için bir basamaktır.
Kuru gayret, çarık eskitir
Gelişigüzel bir çaba göstermek, bir işi başarmaya yetmez. Bir işi başarmak ya da amaca ulaşmak için bir yöntem geliştirmek ve o yolda yürümek gerekir. Yoksa bütün çabalar boşa gider ve sonuç başarısız olur.
Eski kaçmış; iğne iplik geri getirmiş
Bir kıyafet biraz yırtıldı diye atılmamalı, dikişle ve küçük bir onarımla tekrar kullanılabilir hale getirilmelidir. Onarılabilen her şey için bu nasihat geçerlidir.