Akşemseddin asıl adı Mehmet Şemsettin bin Hamza olup 1389 yılında Suriye’nin başkenti Şam’da dünyaya gelmiş; Osmanlı bilgini, hekim, şeyh ve Şemsîyye-î Bayramîyye isimli Türk tarikâtının kurucusudur.
15. yüzyılın en büyük bilim adamı ve sufisi olan Akşemsettin; beyaz elbiseler giydiği ve saçı sakalı beyaz olduğu için “Akşemsettin Akşeyh” ismini almıştır. İstanbulun manevi fatihi olarak anılır.
Fâtih’in hocası, mutasavvıf, âlim-tabip ve şair Akşemseddin’in kökü Hz Ebubekir (ra)’e uzanan Şeyh Şehabettin Sühreverdi’nin soyundandır. Babasıyla birlikte Şam’dan Samsun’un Kavak ilçesi’ne göç etti. Öğrenimini tamamladıktan sonra müderris oldu (Osmancık ve Göynük); tasavvufa yöneldi. Hacı Bayram-ı Veli’nin yoluna girdi ve onun halifesi oldu.
Tıp ve eczacılık dallarındaki çalışmalarıyla Lokman-ı Sâni (İkinci Lokman) unvanını kazandı.Hacı Bayram’ın öğüdüyle II. Murat, oğlu Mehmet’e (Fatih) hoca olarak onu Göynük’ten Edirne’ye getirtti. Fatih’in eğitiminde çok etkili oldu ve öğrencisinin padişahlığında da yanından ayrılmadı. İstanbul’un alınışında Fatih’i yönlendirmede ve askeri güçlendirmede büyük etkisi oldu. Daha önce İslâm Orduları ile İstanbul’u kuşatıp burada ölen Ebu Eyyüb el-Ensari’nin mezarını da bir düş yordamıyla bu sırada o bulup gösterdi (bugünkü Eyüp Sultan). İstanbul alındıktan sonra kendi isteğiyle Göynük’e döndü, Bayramiye Tarikatı’nı yaymayı ve eserlerini yazmayı sürdürdü. Gelişinin ikinci yılında oğlunu yerine postnişin bırakarak Göynük’te öldü ve oraya gömüldü. Eserlerinden Risaletü’n-Nuriyye, Arapça Bayramiye Tarikatı ve Tasavvuf görüşlerini savunur. Def-i Metain ya da Hail-i Müşkilât, tasavvuf konularında eski mutasavvıfların çözümlerini açıklar. Risale-i Şer-i Akval-i Hacı Bayram Veli, Tehis-i Def-i Metain adlı eserleri Enisi’nin Menakıbname’sinde geçmekteyse de henüz herhangi bir nüshaları ele geçmiş değildir. Elde Fatih Sultan Mehmet’e yazdığı iki de mektubu vardır.
AKŞEMSETTİN HAZRETLERİNİN KABRİ NEREDEDİR?
Akşemsettin Hazretlerinin kabri Bolu’nun Göynük ilçesindedir.
Adres: Cuma Mahallesi, Akşemsettin Cd., 14780 Göynük/Bolu