Altın ve gümüş, sikke halinde bulunsun bulunmasın, nafaka veya ev satın almak için niyetlenilsin niyetlenilmesin, nisab miktarına ulaşınca, üzerinden de bir sene geçince zekâta tâbi olur.
Altın ve gümüşün nisabları nasıldır?
Altının nisabı 20 miskal, gümüşün nisabı ise 200 dirhemdir. Bu ağırlık ölçülerinde, fakihlerin çoğuna göre şer’î miskal ile şer’î dirheme itibar edilir. Bir şer’î miskal, 20 kırattır. Her kırat ise beş arpa nektarıdır. Bir şer’î dirhem ise 14 kırattır. Buna göre 10 şer’î dirhem, 7 ntiskal ağırlığa denk gelmektedir.
Bir de örfî dirhem vardır ki 16 kırattır. Buna göre 20 miskal, 25 örfî dirheme denk gelmektedir. 200 şer’î dirhem de 175 örfî dirheme denk gelmektedir.
Borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla olarak bu miktar altın ve gümüşü olan kimse, zekât verir. 200 dirhem gümüş, 561 grama; 20 miskal altın da, 80, 17 grama tekabül etmektedir. Altın ve gümüşte zekât nisbeti 40`ta 1`dir (yüzde 2,5). Buna göre 561 gr. gümüşü olan kimse, 14 gram; 80 gram altını olan ise 2 gram zekât verir. Altın ve gümüşün nisablarında kendilerinden zekât verilmesi icab edip etmediğini tayin için, piyasadaki kıymetlerine değil, ağırlıklarına bakılır. Bunda ittifak vardır. Üzerindeki işçilik ve san`at sebebiyle piyasa kıymeti itibariyle nisab miktarını geçse bile ağırlığı nisab miktarını bulmuyorsa o altın ve gümüşe zekât düşmez.