ALAK SÛRESİ: Mekkede indirilmiş olup 19 ayettir. Bu sûre-i celilenin ilk beş ayeti, Kur’an-ı Kerimden ilk nazil olan kısmı teşkil eder. Sûre adını 2. ayette geçen el-alak kelimesinden almıştır. Bu kelime, “yapışkan, asılıp tutunan şey” demek olup, bundan maksad insanın, ana rahminin cidarına yapışan döllenmiş bir hücreden yaratıldığını hatırlatmaktır. Bu sûre-i şerife Hz. Peygambere (a.s) vahyin gönderilmeye başlamasını, okuma, yazma ve ilmin önemini vurgulayarak başlar. İkinci bölümde zenginleşen kâfirde azıtma ve tuğyan damarının kabardığını, üçüncü bölümde ise, başlıca örneğini Ebû Cehil’de bulan azgınların, dinin direği olan namazı engellemeye çalıştıklarını ve onların müstehak oldukları cezaya çarptırılacaklarını bildirir.
Bismillahirrahmanirrahim.
1 – Yaratan Rabbinin adıyla oku,
2 – İnsanı yapışkan bir hücreden yaratan. Genel olarak müfessirler alaka’nın çoğulu olarak alak kelimesine, kan pıhtısı görünümünde olan döllenmiş hücre anlamı verirler. Fakat Elmalılı, bu maddî manadan başka kelimenin bir de: “ruhanî ve manevî olarak “alâka” gibi aşk ve sevgi manası da olduğunu, dolayısıyla “alak” dan, “Rabbanî bir izafetten ibaret olan ruhî ilişiğe kadar, insanın yaratılışının başlangıç-larını kapsayan, hem de okunan metnin ruhî bir sevgi ve alaka ile takip edilmesine bir uyarı ihtiva eden bir mana düşünmenin mümkün olduğunu yazar ki, güzel ve dikkate değer bir tefsirdir.
3 – Oku, Rabbin sonsuz kerem sahibidir.
4 – Kalemle yazmayı öğretendir.
5 – İnsana bilmediklerini öğretendir.
6-7 – Hayır! Rabbinin bunca nimetlerine rağmen kâfir insan kendisini ihtiyaçsız zannetti diye azar.
8 – Ama dönüş elbette Rabbinedir.
9-10 – Baksana şu namaz kılan o mükemmel kulu engelleyen kimseye,
11-12 – Ne dersin, o hidayette olsa ve Allahı sayıp Ona karşı gelmemeyi tavsiye etse, ne iyi olurdu!
13 – Ne dersin, o kul dini yalan saysa ve haktan yüzçevirse iyi mi olurdu?
14 – O bilmiyor mu ki Allah, olan biten her şeyi görür?
15-16 – Hayır! Hayır! olmaz böyle şey! Eğer bu tutumundan vazgeçmezse onu perçeminden tutup cehenneme sürükleriz. Evet, o yalancı ve suçlu perçeminden tutup sürükleriz.
17 – İstediği kadar grubunu yardıma çağırsın!
18 – Biz de Zebanîleri çağırırız.
19 – Hayır! Ona boyun eğme! Rabbine secde et, Ona yaklaş. Bu ayeti okuyan veya dinleyenin tilavet secdesi yapması vaciptir.