Zikir, Allah’ı anmak demektir. Onu hatırlamak, Onun isimlerini söylemek ve manalarını düşünmektir.
İnsan her zaman Allah’ı zikretmeli ve ruh dünyasını zenginleştirmelidir. Kur’an-ı Kerim’de “Allah’ı çok zikrediniz ki kurtuluşa eresiniz” buyurulur.
Zikirle Allah’a duyulan korku ve sevgi artar. Bir kimse neyi çok severse onu çok zikreder. Müslüman da her zaman Allah’ı anmakla vazifelidir. Çok çeşitli zikirler vardır. Peygamberimiz bir hadis-i şeriflerinde: “Zikrin en üstünü Lailahe illallah, duanın en üstünü de Elhamdülillah demektir” buyurmuştur.
Zikir gizli ve açık olarak yapılır. Herhangi bir işe başlarken besmele çekmek namaz kılmak veya Allah’ın kudretini düşünmek de zikir sayılır.
Kim Bu Mecliste Bulunursa…
Ebû Hüreyre (r.a.) den, Peygamber (s.a.) şöyle buyurmuştur;
Allah’ın birtakım melekleri vardır ki bunlar yollarda dolaşır, zikir ve ibadet meclislerini ararlar. Zikir ve ibadet ile meşgul olan bir cemaat buldukları vakit:
— Gelin, burada aradığınızı bulursunuz, diye çağırırlar. Bunun üzerine dünya semasına melekler toplanıp kanatları ile onları kuşatırlar. Sonra meleklerin Rabbi, ki o kullarını en iyi bilendir, sorar:
— Kullarım ne diyor? Melekler:
— Seni teşbih ediyorlar, tekbir ediyorlar, sana hamd ediyor, ta’zim ediyorlar.
— Onlar beni gördüler mi ?
— Hayır, seni görmediler.
— Beni görmüş olsalardı nasıl olurdu?
— Seni görmüş olsalardı, daha çok ibadet eder, daha çok ta’zim ve teşbihte bulunurlardı.
— Benden ne diliyorlar?
— Cenneti diliyorlar.
— Onlar cenneti gördüler mi?
— Hayır, vallahi, ey Rabbimiz, görmediler.
— Görmüş olsalardı nasıl olurdu?
— Görmüş olsalardı, iştiyakları daha çok olur, arzuları daha şiddetli olur, rağbetleri daha büyük olurdu.
— Onlar neden bana sığınıyorlar?
— Cehennemden.
— Onlar Cehennemi gördüler mi?
— Hayır, vallahi, görmediler.
— Görmüş olsalardı, nasıl olurdu?
— Görmüş olsalardı, ondan daha çok kaçar, daha çok korkarlardı.
— Şâhid olun ki, onları mağfiret ettim.
Bu arada bir melek şöyle der:
— Meclisteki filân kişi onlardan değildir ya Rabbi! Bir işi dolayısıyla yatılarına gelmiştir. Allah Teâlâ da şu cevabı verir:
— Onlar zikir ve ibadet meclisidir; yanlarına gelip oturan da onların sebebi ile mes’ud olur, onlar yüzünden mağfirete kavuşur. (Buhâri, Müslim).
Zikir İle İlgili ayetler
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
“Sakınıp rahmete kavuşmanız için, içinizden sizi uyarıp korkutacak bir adam aracılığı ile bir zikir (kitap) gelmesine mi şaştınız?” (Araf Suresi, 63)
Biz senden evvel kendilerine vahyettiğimiz erkeklerden başka (peygamberler) göndermedik. Eğer bilmiyorsanız, zikir ehline sorun. (Nahl Suresi, 43)
Sana geçmişlerin haberlerinden bir bölümünü böylece aktarıyoruz. Gerçekten, sana Katımız’dan bir zikir verdik. (Taha Suresi, 99)
Biz senden önce de kendilerine vahyettiğimiz erkekler dışında elçi göndermedik. Eğer bilmiyorsanız, o halde zikir ehline sorun. (Enbiya Suresi, 7)
De ki: “Gece ve gündüz sizi Rahman (olan Allah)tan kim koruyabilir?” Hayır, onlar Rablerini zikirden yüz çevirenlerdir. (Enbiya Suresi, 42)
Bu, Bizim ona indirdiğimiz mübarek bir zikirdir. Şu halde onu inkar edecek olanlar siz misiniz? (Enbiya Suresi, 50)
Böylece onun duasına icabet ettik. Kendisinden o derdi giderdik; ona Katımız’dan bir rahmet ve ibadet edenler için bir zikir olmak üzere ailesini ve onlarla birlikte bir katını daha verdik. (Enbiya Suresi, 84)
Andolsun, Biz zikirden sonra Zebur’da da: “Şüphesiz Arz’a salih kullarım varisçi olacaktır” diye yazdık. (Enbiya Suresi, 105)
“Çünkü o, gerçekten bana geldikten sonra beni zikirden (Kur’an’dan) saptırmış oldu. Şeytan da insanı ‘yapayalnız ve yardımsız” bırakandır.” (Furkan Suresi, 29)
Zikir okuyanlara, (Saffat Suresi, 3)
”Eğer yanımızda öncekilerden bir zikir (kitap) bulunmuş olsaydı.” (Saffat Suresi, 168)
Sad, Zikir dolu Kur’an’a andolsun; (Sad Suresi, 1)
“Zikir (Kur’an), içimizden ona mı indirildi?” Hayır, onlar Benim zikrimden bir kuşku içindedirler. Hayır, onlar henüz Benim azabımı tatmamışlardır. (Sad Suresi, 8)
“O (Kur’an), alemler için yalnızca bir zikir (öğüt ve hatırlatma)dir.” (Sad Suresi, 87)
(Ki o,) Temiz akıl sahipleri için bir hidayet rehberi ve bir zikirdir. (Mü’min Suresi, 54)
Şüphesiz, kendilerine zikir gelince onu inkar edenler (ateşin içine bırakılırlar); oysa o, aziz (şerefi yüksek, üstün) bir Kitap’tır. (Fussilet Suresi, 41)
Ve şüphesiz o (Kur’an), senin ve kavmin için gerçekten bir zikirdir. Siz (ondan) sorulacaksınız. (Zuhruf Suresi, 44)
(Bunlar,) ‘İçten Allah’a yönelen’ her kul için ‘hikmetle bakan bir iç göz’ ve bir zikirdir. (Kaf Suresi, 8)
Allah, onlar için şiddetli bir azap hazırlamıştır; öyleyse ey iman eden temiz akıl sahipleri, Allah’tan korkun. Doğrusu Allah, size bir zikir (uyaran, hatırlatan ve öğüt veren Kur’an) indirmiştir. (Talak Suresi, 10)
O (Kur’an), alemler için yalnızca bir zikirdir; (Tekvir Suresi, 27)