İlkbaharda ağaçların dallarında yapraklar çıkar, çiçekler açar. Bu yapraklar ve çiçekler çıkmadan önce, bir önceki yılın sonbaharında tomurcukların içinde meydana gelmişlerdir. Tomurcuk, yaprakları biri biri üzerine sıkıca kapanmış ve internodları uzamamış embriyonik sürgün demektir. Diğer bir ifade ile, bir bitkinin üzerinde bulunan ve daha sonra sap, çiçek ya da yaprak olacak filiz’e tomurcuk denir.
Ağaçlarda odun tomurcuğu ve çiçek tomurcuğu olmak üzere iki çeşit tomurcuk bulunur. Odun tomurcukları ince ve sivridir. Odun dalları bunlardan çıkar. Çiçek tomurcukları kalın ve yuvarlaktır. Bunlardan çiçek çıkar. Tomurcuklar yazın meydana gelir. Kışı tomurcuk halinde geçirdikten sonra ilkbaharda açılır.
İlkbaharda, kupkuru dalların üzerinde yaprakların çıkmaya, çiçeklerin açmaya başlaması hemen herkesin ilgisini çeker de, bir önceki sonbaharda tomurcukların meydana gelmesinin pek az kimse farkına varır. Bu tomurcuklar ya dalların uçlarında, ya da yaprak saplarının hemen altında meydana gelmişlerdir, içinde küçücük yaprakçıklar bulunan bu tomurcuklar, kışı, üzeri su geçirmez, koruyucu bir maddeyle örtülü kabukların içinde geçirirler. Kuşkonmaz ve Brüksel lâhanası gibi bazı bitkilerin uç tomurcukları sebze olarak yenir.