Gusül abdesti hadesten, yani hükmî bir pislikten temizlenmektir. Gusül lügat manası itibariyle “yıkanmak” demektir. Gusül, özel bir şekilde vücudun tamamına temiz su dökmek demektir. Diğer bir değişle gusül, bütün bedenin, hiçbir tarafında iğne ucu kadar kuru yer kalmayacak şekilde yıkanması demektir. Gusüle, Türkçemizde boy abdesti de denir. Böyle bir temizliği gerektiren hal cünüplüktür. Ayrıca kadınların hayız ve nifas kanlarının sona ermesidir. Cünüplük hali ise, şehvetle meninin atılmasından ve cinsel ilişkiden meydana gelir. Buna “cenabet olmak” ta denir. Gusül; Farz, sünnet ve müstehap olmak üzere üç çeşittir.
Farz olan gusül cünüplükten, hayız ve nifas kanlarının kesilmesinden sonra yapılır. Sünnet olan gusül Cuma ve Bayram günleri, hac veya Umre için ihrama girerken yapılır. Müstehap olan gusül ise kandil gecelerinde, bir korku veya sevinç anında, günahlardan tövbe ederken veya bunlara benzer hallerde yapılan gusüllerdir.
Kur’an-ı Kerim’de yüce Allah: “Eğer cünüp iseniz tam olarak temizleniniz” (Maide:6) buyurarak guslü farz kılmıştır.
Guslün üç farzı vardır. Bunlar:
1 — Mazmaza (ağıza su vermek),
2 — İstinşak (burna su vermek),
3 — Tepeden tırnağa bütün bedeni yıkamaktır.
Gusül abdesti nasıl alınır ayrıntılı
– Gusletmek isteyen bir kimse, banyoya girmeden ”Eûzü- Besmele” çeker ve sol ayağı ile banyoya girer (Eğer banyoya girdikten sonra Besmele çekmek gerekirse kişi, Besmeleyi ağız kıpırdatmadan içinden çeker).
– “Niyet ettim Allah rızası için gusül abdesti almaya” diye niyet eder.
– Önce avret mahallini temizler (Avret mahalli kadınlar için diz kapağı ile koltukaltı hizası arası, erkekler için göbeğin üstü ve diz kapağının altıdır).
– Önce namaz abdesti alır.
– Bundan sonra ağzına üç kere dolu dolu su alır ve her defasında ağzını boğazına kadar gargara yapmak sûretiyle çalkalar (Oruçlu ise boğazına su kaçmamasına dikkat eder).
– Sonra burnuna üç defa su çekerek burnunu temizler, buradaki ölçü, çekilen suyun burnu sızlatacak derinlikte olmasıdır.
– Daha sonra kuru yer kalmayacak şekilde bütün vücut yıkanır. Göbek boşluğuyla küpe deliklerine su gitmesi hususuna dikkat edilmelidir.
– Önce başa, sonra sağ omuza ve sol omuza birer defa su dökülür, bu işlem üç defa tekrarlanır.
– Ayak altında su birikmişse çıkarken ayaklar yıkanır.
– Daha sonra sağ ayak ile gusledilen yerden çıkılır.
– Gusül abdesti niyeti olmadan, bütün vücudu yıkamak gusül yerine geçmez.