Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı kimdir)? Cevat Şakir Kabaağaçlı hayatı, Cevat Şakir Kabaağaçlı edebi kişiliği, Cevat Şakir Kabaağaçlı kitapları kısacası Cevat Şakir Kabaağaçlı Halikarnas Balıkçısı hakkında tüm detayları bu sayfada derledik.
Cevat Şakir Kabaağaçlı veya tanınan adıyla Halikarnas Balıkçısı 17 Nisan 1890 yılında Girit’te dünyaya gelmiş, 13 Ekim 1973 yılında İzmir, Bodrum’a olan aşkı ile tanınan ünlü roman ve hikâye yazarıdır.
Sadrazam Ahmet Cevat Paşa”nın (1830-1886) yeğeni, Atina elçisi Mehmet Şakir Paşa”nın (1853-1914) oğludur. Robert Kolej”den (1904) sonra İngiltere”de Oxford”da Yeni Çağlar Tarihi Bölümü”nü bitirdi (1908).Yurda dönüşünde (1910) basın yayın dünyasının çeşitli işlerinde çalıştı. Bir aile kıskançlığı yüzünden babasını vurmakla (1914) suçlandı, hapsedildi. Genel aftan yararlanarak serbest kalınca yine basın dünyasına döndü. Birinci Dünya Savaşı”nda gözlenmiş asker kaçaklarıyla ilgili bir olayı öyküleştiren yazısı yüzünden İstiklal Mahkemesi tarafından “Bodrumkal”a bendliğine” gönderildi. Yaşamını değiştiren, kendisine yeni bir dünya görüşü, değişik bir kimlik, zengin bir kişilik kazandıran bu önemli olayla ilgili anılarını Mavi Sürgün eserinde anlattı (1961). Cezasının bitişinden sonra da gönüllü olarak Bodrum”da yaşamaya başladı. Bodrum”un Antik Çağ”daki adından (Halikarnassos) ve yaptığı başlıca işten kendisine bir takma ad yarattı. (Azra Erhat: Mektuplarıyla Halikarnas Balıkçısı) 1976. 1947′de İzmir”e yerleşti, yazarlık ve rehberlikle geçimini sağladı, özel törenle Bodrum” a gömüldü.
Başlıca eserlerinin özetleri:
Aganta Burina Burinata, ilk romanıdır. Sürgün yeri Bodrum”da yaşarken denizle ve Ege adalarıyla sıkı ilişki kurarak mitologya ve doğa değerlerinden yararlanıp sayısız öykü yaratan yazar, adını denizcilik terimlerinden alan romanında deniz sevgisini ön planda tutar. Babasıyla amcasından deniz yaşamının ilginç güzelliklerini duya duya büyüyen Mahmut, anılarında köy çevresinden deniz yolculuklarına yeniden koşan iç çatışmalarını anlatır. Ailesinin uğradığı bütün felaketlere karşın içgüdüleri ve ruhsal coşkusu onu toprağın beklentilerle dolu sakin yaşamından denizdeki sert çatışmalara doğru çekmektedir. Bu doğal bir yazgı gibidir ve roman kahramanın değişik serüvenleri de Türk romanı için yeni sayfalar oluşturur.
Hey Koca Yurt, araştırma-inceleme-yorum ve denemeler kitabı; Anadolu Efsaneleri (1954), Anadolu Tanrıları (1955) adlarıyla basılan, Anadolu uygarlığının kökenini arayıp toplamını değerlendiren ilk incelemelerinin geliştirilmiş ve bütünlenmiş biçimi, ilkin 1972′de basıldı, 1977′de yinelendi, eklemeler ve yeni yorumlarla üçüncü basımı yayımlandı. Anadolu uygarlığının Yunan kökenli olmadığını, en eski çağlardan gelen kültür öğeleriyle özgün bir bütünlük oluşturduğunu ileri süren, kanıtlayıcı dil ve tarih belgeleriyle akla yalan doğru yorumlar sunan eser, Halikarnas Balıkçısı”nın yaşam boyu sürdürdüğü çalışmasının son ve özlü toplamı gibidir.
Mavi Sürgün, anılarıdır. Yazar, İstanbul” daki basın yaşamından başlayan anılarının önemli bölümünü jandarma eşliğinde yaptığı karayolu gezisine, nerede-nasıl-ne biçim bir yer olduğunu bilmediği Bodrum”daki ilk günlerine ayırır. Sonsuz bir ucuzluk, sessizlik, hareketsizlik, ıssızlık ortasındaki ev yaşamının yalnızlığını değerlendirir; yaşamını değiştiren kendisine yeni bir dünya görüşü, değişik bir kimlik, zengin bir kişilik kazandıran bu ömür dönemecini çok şiirsel ve coşkulu bir dağınıklıkla anlatılır. Cezasının bitiminden sonraki yıllarını da orada geçiren yazar, adını takındığı kente yaptığı eklemeleri (balıkçılık, ağaçlama, ev yapımı), oraya gösterdiği özeni de belirtir.
Cevat Şakir Kabaağaçlı Edebi Hayatı
1926’dan sonra deniz hikâyeleriyle tanındı. Konularını Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi kıyı ve açıklarında gelişen, denize bağlı olaylardan çıkardı. İçinde yaşadığı, en küçük ayrıntılarına kadar bildiği hür ve asi denizi, kaderleri denizin elinde olan balıkçıları, dalgıçları, sünger avcılarını ve gemileri zengin bir terim ve mitologya hazinesinden güçlenerek, denize karşı sonsuz bir hayranlıktan gelen şiirli, yer yer aksayan, ama sürükleyip götüren bir anlatımla hikâye ve romana geçirdi.
Yazı ve düşünceleriyle Azra Erhat gibi döneminin önemli aydınlarını etkilemiş bir kişi olarak, çeşitli dillerden yüz kadar da kitap çevirmiş olan ve kendi eserlerinin sonraki baskıları yapılagelen Halikarnas Balıkçısı’na Kültür Bakanlığınca 1971 Devlet Kültür Armağanı verilmiştir.
Cevat Şakir Bodrum’da yaşadığı dönemde arkadaşları ile ilk Mavi Yolculuk fikirini ve uygulamasını gerçekleştirmişlerdir. Bu mavi yolculuklarda yanlarına aldıkları şeyler: Peynir, su, istanköy peksimeti, tütün ve rakı idi. Mavi yolculukta gazete okumaz radyo dinlemezlerdi. Amaç dünyadan kaçmak ve medeniyetten uzak olarak kafayı dinlemektir. Haftalarca denizde kalınır sadece acil ihtiyaçları temin etmek için karaya çıkılırdı. Oysaki bugün yapılan mavi yolculuklarda her türlü lüks mevcuttur. Bu yolculuklar yazarın edebî eserlerini de büyük oranda etkilemiştir.
Geniş bibliyografyası Yeni Yayınlar dergisinin Ekim 1974 sayısındadır.
Kızı İsmet Kabaağaçlı Noonan, Oğulları, Dr. Sina Kabaağaç ve Suat Kabaağaçlı’dır.
Cevat Şakir Kabaağaçlı Eserleri
Öykü
Ege Kıyılarından (1939)
Merhaba Akdeniz (1947)
Ege’nin Dibi (1952)
Yaşasın Deniz (1954)
Gülen Ada (1957)
Ege’den (1972)
Gençlik Denizlerinde (1973)
Parmak Damgası (1986)
Dalgıçlar (1991)
Çiçeklerin Düğünü (1991)
Ege’den Denize Bırakılmış Bir Çiçek
Mavi Zamanlar
Gülen Ada
Roman
Aganta Burina Burinata (1945)
Ötelerin Çocukları (1956)
Uluç Reis (1962)
Turgut Reis (1966)
Deniz Gurbetçileri (1969)
Bulamaç
Otobiyografi
Mavi Sürgün (1961)
Deneme
Anadolu Efsaneleri (1954)
Anadolu Tanrıları (1955)
Anadolu’nun Sesi (1971)
Hey Koca Yurt (1972)
Merhaba Anadolu (1980)
Düşün Yazıları (1981)
Altıncı Kıta Akdeniz (1982)
Sonsuzluk Sessiz Büyür (1983)
Arşipel (1993)
Çocuk kitabı
Yol Ver Deniz
Denizin Çağrısı
İmbat Serinliği
Nasrettin Hoca
Gündüzünü Kaybeden Kuş
Deniz Gurbetçileri
Define Adası
Tünek Ahmet
İngilizce yazdığı kitaplar
* An Outline of the History of Turkey (Türkiye Tarihinin Bir Özeti) Turizm ve Tanıtma Bakanlığına vermiş, yayımlanmamış
* The Meditteranean Civilization (Akdeniz Uygarlığı) Dışişleri Bakanlığına vermiş, yayımlanmamış
* Ephesus (turistik kılavuz; Türkiye’de ilk)
* Halicarnassus (turistik kılavuz)
* Asia Minor
Çeviri
* Hortlak Rikşav – Rudyard Kipling (1939)
* Uykulu Kuytu Menkıbesi – Washington Irving
Hakkında yazılanlar
(Ölümünden sonra yazılmışlardır)
* Mektuplarıyla Halikarnas Balıkçısı (1976) Hazırlayan: Azra Erhat
* Düşün Yazıları (1981) Hazırlayan: Azra Erhat