Ahmet Haşim Kimdir? Ahmet Haşim”in hayatı, Ahmet Haşim biyografisi, Ahmet Haşim eserleri, Ahmet Haşim şiirleri, Ahmet Haşim hakkında bilgi, Ahmet Haşim şiirlerinden örnekler.
AHMET HAŞİM (1885-1933)
XX. Yüzyıl Türk edebiyatının en dikkate değer şairlerindendir. Annesi ve babası Bağdat”lıdır. Ahmet Haşim, çocukluğunda babasıyla beraber birçok yerleri gezmiş, babasının 1896 da Fizan Mutasarrıflığına tayini üzerine okumak için İstanbul”a gönderilmiştir.
1907 yılında Galatasaray Lisesini bitiren Haşim bir yıl memurluk yaptı, Meşrutiyetten sonra İzmir Sultanisi edebiyat öğretmenliğine tayin edildi. Üç yıl öğretmenlikten sonra İstanbul”a döndü, 1929 yılına kadar çeşitli devlet hizmetlerinde bulundu. 1929 da Anadolu Demiryolları İdare Heyeti üyeliğine getirildi. Bu sırada, hastalanarak tedavi için Frankfurt”a gitti, istanbul”a döndükten bir müddet sonra öldü.
Ahmet Haşim”in Sanat Hayatı:
Ahmet Haşim ilk şiirlerini «Mecmua-i Edebiye» de yayınlamıştır. Şiire başladığı sıralarda Fransız edebiyatına sembolizm ekolü hakimdi. Ahmet Haşim de Türk edebiyatında sembolizmin en kudretli temsilcisi oldu. Şiir hakkındaki sembolist görüşleri o zamanın anlayışına tamamen aykırı idi. «Şairin lisanı nesir gibi anlaşılmak için değil, duyulmak üzere vücut bulmuş» bir dildir diye, şiirde mana aramanın lüzumsuzluğunu ileri sürüyor, gerçekten «O Belde», «Bir Günün Sonunda Arzu», «Merdiven» gibi, sembolizmin en parlak örneğini teşkil eden şiirler yazıyordu. Ona göre «Şairin manalı olmaktan evvel daha nice endişeleri» vardı. Zaten bu manayı da hangi zekaya göre ölçecektik? Ahmet Haşim bu konudaki görüşünü, «Şiir Hakkmda Bazı Mülahazalar» başlıklı bir önyazısında şöyle izah etmiştir:
«Bir dakika için şiirde vuzuhun lüzumu kabul edilse bile, evvela vuzuhun ne demek oldyğunu anlamak lazım gelir. Hangi türlü zekanın anlayışı vuzuha kıyas addedilmeli? Birisine göre açık olan bir şiirin diğer birisine de öyle görünmesi hiç lazım gelmez. En güzel şiirler manalarını kariin ruhundan alan şiirlerdir.»
Şu birkaç örnek şairin bu fikirlerinin daha iyi anlaşılmasına yardım edecektir:
YARI YOL
Nasıl istersen öyle dinle, bakın,
Dalların zirvesindeyiz ancak.
Yarı yoldan ziyade yerden uzak,
Yarı yoldan ziyade maha yakın.
BİR GÜNÜN SONUNDA ARZU
Yorgun gözümün halkalarında
Güller gibi fecr oldu nümayan;
Güller gibi… Sonsuz, iri güller,
Güller ki kamıştan daha nalân,
Gün doğdu yazık arkalarında!
Altın kulelerden yine kuşlar,
Tekrarını ömrün eder ilân,
Kuşlar mıdır onlar ki her akşam,
Alemlerimizden sefer eyler?…
Akşam, yine akşam, yine akşam
Bir sırma kemerdir suya baksam,
Akşam, yine akşam, yine akşam,
Göllerde bu dem bir kamış olsam.
O BELDE
Denizlerden
Esen bu ince hava saçlarınla eğlensin.
Bilsen
Melal-i hasret-ü gurbetle ufku şama bakan
Bu gözlerinle, bu hüzünle sen ne dilbersin
Ne sen, Ne ben
Ne de hüsnünle toplanan bu mesa,
Ne de alam-ı fikre bir mersa
Olan bu mavi deniz,
Melalim anlamıyan nesle aşina değiliz.
Sana yalnız bir ince taze kadın,
Bana yalnızca eski bir budala
Diyen bugünkü beşer,
Bu sefil iştiha, bu kirli nazar,
Bulamaz sende, bende bir mana,
Ne bu akşamda bir gam-ı nermin
Ne de durgun denizde bir muğber
Lerze-i istitar ü istiğna
Sen ve ben Ve deniz
Ve bu akşamki lerzesiz sessiz,
Topluyor büy-ı ruhunu güya
Uzak
Ve mavi gölgeli bir beldeden cüda kalarak
Bu nefy ü hicre müebbet bu yerde mahkumuz…
………
O belde
Hangi bir kıt”a-i muhayyelde?
Hangi bir nehr-i dür ile mahdut
Bir yalan yer midir?
Veya mevcut,
Fakat bulunmayacak bir melaz-ı hülya mı?
Bilmem… Yalnız “
Bildiğim sen ve ben ve mavi deniz
Ve bu akşam ki eyliyor tehziz
Bende etvar-i hüzn ü ilhamı,
Uzak
Ve mavi gölgeli bir beldeden cüda kalarak,
Bu nefy ü hicre bu yerde mahkumuz…
Ahmet Haşim”in çok güzel bir Türkçe ile yazdığı nesirleri de vardır. Bunlar, «Gurabahane-i Laklakan,», «Bize Göre» ve «Frankfurt Seyahatnamesi» adlı üç kitapta toplanmıştır. Şiir kitapları da iki tanedir: «Göl Saatleri», «Piyâle».
Ahmet Haşim’in Şiirleri:
- HAYÂL-İ ÂŞKIM
- BİR GÜNÜN SONUNDA ARZU
- MUKADDEME
- ÖĞLE
- AKŞAM
- GECE
- GECE YARISI
- SEHER
- BAŞIM
- YOLLAR
- ZULMET
- HÂTİME
- MERDİVEN
- HASTA İKEN
- HAZÂN
- NEHİR ÜZERİNDE
- SENSİZ
- O
- RUHUM
- ŞEB-Î NÎSÂN
- KADIN NEDİR, ÇİÇEK NEDİR?
- HİLÂL-İ SEMEN
- GELMEDEN EVVEL
- GELDİN
- BİRLİKTE
- BİR YAZ GECESİ HÂTIRASI
- AKŞAM YİNE TOPLANDI DERİNDE
- MEHTAPTA LEYLEKLER